MyStigma

1. Αρχική
2. Πολιτική
3. Υγεία
4. Πολιτισμός
5. Πόλη
6. About
7. Επικοινωνία

Ένα από τα μεγάλα διδάγματα του πολέμου στο Βιετνάμ, είναι πως μπορεί κάλλιστα να υπάρχει νίκη χωρίς την ανάγκη να δοθεί τακτική μάχη. Θυμίζω πως οι Αμερικανοί δεν έχασαν ούτε μία τακτική μάχη από τους τελικούς νικητές βορειο-βιετναμέζους.
Για την ακρίβεια, ο μεγάλος Κινέζος, θεωρητικός του πολέμου Sun–Tzu, αναφέρει στο αριστούργημά του ‘Η Τέχνη του Πολέμου’: «η καλύτερη στρατιωτική τακτική είναι να επιτίθεσαι σε στρατηγικές, η αμέσως καλύτερη να επιτίθεσαι σε συμμαχίες, η επόμενη να επιτίθεσαι σε στρατεύματα και η χειρότερη όλων, να επιτίθεσαι σε οχυρωμένες με τείχη πόλεις». Αυτό σημαίνει πως η αποφυγή της μάχης, είναι πάντα προτιμότερη από την ίδια τη μάχη.

Αυτά, ίσως, σκεπτόμενος ο Pier–Luigi Bersani, ο ισχυρότερος αντίπαλος του Walter Veltroni για την αρχηγία του νεοσχηματισθέντος Δημοκρατικού Κόμματος της ιταλικής κεντρο-αριστεράς, απέσυρε την υποψηφιότητά του, παρά το γεγονός ότι συγκέντρωνε σε πολλές περιοχές του βορρά κυρίως αλλά και του κέντρου της χώρας, ποσοστά προτίμησης στις δημοσκοπήσεις περί το 50% (με περισσότερους από δέκα συνυποψήφιους και όχι μόνο τον Veltroni).

Με τον τρόπο αυτό, ο Bersani απέφυγε μια μάχη με μεγάλες πιθανότητες ήττας και διατήρησε τις δυνάμεις του ακμαίες και άφθαρτες για το μέλλον. Η πολιτική άλλωστε είναι το σπορ της υπομονής και των συγκυριών. Ταυτόχρονα, ωφέλησε το νέο κόμμα στα πρώτα του βήματα, δίνοντάς του τη δυνατότητα να απολαύσει την εκλογή ενός ηγέτη με ευρύτατη πλειοψηφία, περίπου 75%.

Θα κάνω λοιπόν μια υπόθεση εργασίας: αν ο Βαγγέλης Βενιζέλος απέσυρε τώρα την υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, δίνοντας έτσι στον Γιώργο Παπανδρέου τη δυνατότητα μιας εύκολης επικράτησης έναντι του Σκανδαλίδη, και διασώζωντας την ψυχική ηρεμία μελών, φίλων και ψηφοφόρων, μήπως αυτό τελικά ισχυροποιούσε τη θέση του;

Τι λέτε;

ΥΓ. Ένας εκ των δευτερευόντων υποψηφίων για την προεδρία ήταν ο 36χρονος δημοσιογράφος και blogger Mario Adinolfi, ο οποίος ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του μέσα από το blog του. Απέσπασε τελικά λιγότερο από 1% των ψήφων.

Μία από τις πολλές καινοτομίες που μας προσέφερε η μεταβιομηχανική εποχή, είναι αυτό που ονομάζεται ‘venture capital’ και το οποίο είναι η επιτομή της έννοιας του ρίσκου στην οικονομία. Δεν είμαι βέβαιος για τη σωστή απόδοση στα ελληνικά αλλά θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε ‘κεφάλαιο διακινδύνευσης’. Δεν είναι ακριβώς προϊόν της μεταβιομηχανικής εποχής αφού οι ρίζες του ανάγονται στα πρώτα χρόνια μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά είναι αυτή που το εκτόξευσε στα ύψη. Σε πολύ μεγάλο βαθμό, η βιομηχανία της Silicon Valley αλλά και το λεγόμενο dotcom boom, χρωστάνε την ύπαρξή τους στα κεφάλαια διακινδύνευσης.
Κατ’ αυτά, ο καπιταλιστής αναζητεί ριζοσπάστες ανθρώπους με καινοτόμες ιδέες που θα μπορούσαν να συνταράξουν την αγορά, αν είχαν τον τρόπο να φτάσουν σ’ αυτήν. Το πρόβλημά τους είναι ακριβώς ότι ενώ οι ιδέες μπορεί να είναι πρωτοπόρες, οι άνθρωποι που τις συνέλαβαν δεν έχουν τα μέσα, δηλαδή το κεφάλαιο πρωτίστως, αλλά και τις managerial δυνατότητες για να τις υλοποιήσουν. Αυτά έρχεται και τα προσφέρει απλόχερα ο venture capitalist. Συνήθως, με αντίτιμο ένα κομάτι των μετοχών της επιχείρησης. Εφόσον όλα πάνε καλά, το αποτέλεσμα είναι μια win-win κατάσταση. Βέβαια, από τους 100 ανθρώπους που θα χρηματοδοτήσει ένας venture καπιταλιστής, μπορεί 2, 3, 5 να αποδειχθούν ‘χρυσωρυχεία’, οι υπόλοιποι ξεχνιούνται ή πρέπει να αναζητήσουν την τύχη τους με μια καινούργια ιδέα.
Γιατί όμως με απασχολούν σήμερα αυτά. Μα γιατί είναι κατά τη γνώμη μου, ακριβώς αυτό που χρειάζεται η ελληνική πολιτική σκηνή και πολύ περισσότερο ο χώρος του ΠΑΣΟΚ. Ας δούμε την αναλογία:
Ο νέος πρόεδρος του Κινήματος (βλέπε, ΓΑΠ), είναι ο venture capitalist, γιατί κρατά στα χέρια του το πολιτικό κεφάλαιο που ονομάζεται ΠΑΣΟΚ. Είναι δική του ευθύνη, να αναζητήσει, να ταυτοποιήσει και να επενδύσει πάνω σε ενδεχομένως άγνωστους πολιτικά ανθρώπους, που να είναι όμως φορείς ιδεών πολιτικής πρωτοπορίας. Ασφαλώς, δεν μπορεί να είναι αυτό το μόνο κριτήριο, πρέπει να συντρέχουν και άλλες προϋποθέσεις στην πολιτική, που δεν είναι απαραίτητα αναγκαίες στην αγορά, όπως η μόρφωση, το έργο μέχρι εκείνη τη στιγμή, η ηθική ακεραιότητα, η κοινωνική καταξίωση κοκ.
Εδώ και πολλά χρόνια όμως, το ΠΑΣΟΚ αναζητά στελέχη σε δύο δεξαμενές. Αυτή των δημοσίων υπαλλήλων, όπου κάποιοι καταχρώμενοι τις κρατικές υπηρεσίες αποκτούν μια αντιθεσμική μεν αλλά υπαρκτή κοινωνική εξουσία (που βέβαια, μετά, εξαργυρώνεται εκλογικά), και αυτή των κλώνων του κομματικού σωλήνα, που εκπαιδεύονται χρόνια και χρόνια σε πολιτικούς ελιγμούς και ραδιουργίες αλλά όχι και στην ευγενή πολιτική σκέψη, σε μια σκέψη που να έχει αντίκρυσμα στο κοινωνικό γίγνεσθαι και όχι μόνο στις προσωπικές τους καριέρες. Προσθέστε σ’ αυτά και κάποιους κομήτες από την ακαδημαϊκή κυρίως σφαίρα, αλλά και την κατ’ εμέ τραγικά εσφαλμένη επαγγελματοποίηση της πολιτικής (ποιος άραγε θεσμοθέτησε το ασυμβίβαστο;) και έχετε στα χέρια σας ολόκληρο το puzzle της στελεχιακής γενεαλογίας.
Είναι προφανές, αποδείχθηκε άλλωστε στις τελευταίες εκλογές ότι αυτή η τακτική δεν έχει αύριο. Αλλά επειδή στην πολιτική δεν υπάρχουν αδιέξοδα, η λύση θα μπορούσε ίσως να βασιστεί στις αναλογίες με τα κεφάλαια διακινδύνευσης, άλλωστε σήμερα, αν είναι να ελπίσουμε σε κάτι καλύτερο, οφείλουμε να διακινδυνεύσουμε, να ρισκάρουμε.
Αν αυτό ο νέος πρόεδρος το κάνει συστηματικά και με επιμονή, θα παραχθούν τελικά τα νέα στελέχη που θα μπορέσουν να σηκώσουν στις πλάτες τους την Κοινωνία και τις ανάγκες της -άρα και το Κίνημα- για μια νέα εποχή. Αν όμως αυτό το κάνει πρόχειρα, ερασιτεχνικά και ελλειπτικά, όπως πχ στην περίπτωση Ματσούκα, τότε καλύτερα να μη γίνει καθόλου, τότε ίσως είναι καλύτερα να δούμε με άλλο μάτι και με λιγότερες συναισθηματικές δεσμεύσεις το αύριο.

Παντού σε όλο τον κόσμο, έχει καταστεί σαφές πως η μορφή της δημοκρατίας που γνωρίζουμε, που ορισμένοι ονομάζουν αντιπροσωπευτική (representative, αλλά κρατώ μια επιφύλαξη γιατί γνωρίζω περισσότερες της μίας ερμηνείες του όρου), εν πάσει περιπτώσει, αυτή όπου οι πολίτες εκλέγουν αντιπροσώπους οι οποίοι οφείλουν να κάνουν τη δουλειά εν ονόματι των πολιτών, αλλά χωρίς αυτούς τις περισσότερες φορές, έχει γνωρίσει τα όριά της (κάποιες πληροφορίες επ’ αυτού περιέχονται σε προηγούμενο ποστ μου με τίτλο ‘Συνέδρια Πολιτών’). Ο κόσμος χάνει όλο και περισσότερο την εμπιστοσύνη του στους πολιτικούς, δυστυχώς ακόμα και σ’ αυτούς της τοπικής αυτοδιοίκησης που όντας σε εγγύτητα προς τους πολίτες, θα ανέμενε κανείς να είναι περισσότερο ελεγχόμενοι ή διάφανοι. Η απάντηση σε αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα, δεν είναι άλλη από την αύξηση της ενεργότητας, της συμμετοχής των πολιτών. Όταν μάλιστα η τελευταία επιτυγχάνεται με τη χρήση του διαβουλευτικού παραδείγματος σε αντίθεση με τη συμμετοχή σε οργανώσεις συμφωνούντων, διατρέχοντας δηλαδή οριζόντια την κοινωνία και τις αντιλήψεις της, μπορεί να αποκτήσει μετρήσιμη και κοινωνικά εξαργυρώσιμη δυναμική.

Για να συμβούν όμως όλα αυτά, κάποιος πρέπει να ‘στήσει’ όλα αυτά τα γεγονότα. Και μάλιστα να το κάνει με τρόπο που να ευνοεί τη συμμετοχή, να διευκολύνει τη συλλογή των δεδομένων, να οργανώσει την κωδικοποίησή τους και να επιμεληθεί τη διάχυση και την προώθηση των συμπερασμάτων. Αν ένα πολιτικό κόμμα, στερείται αυτών των δυνατοτήτων, τότε ΔΕΝ είναι δημοκρατικό. Αν ένα πολιτικό κόμμα δεν έχει παράξει τα σενάρια αλλά και τα στελέχη που θα τα υλοποιήσουν (ΠΟΛΥ θα με ενδιέφερε ένας ειλικρινής και εις βάθος απολογισμός του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης του ΠΑΣΟΚ μετά από 3 χρόνια πολυδάπανης λειτουργίας), τότε δεν μπορεί να μιλά για ‘συμμετοχικότητα’. Αν ένα πολιτικό κόμμα δεν αποδεικνύει την ύπαρξη συλλογικής νοημοσύνης στα κείμενά του, είτε αυτά είναι κείμενα αρχών, είτε κείμενα πολιτικών, με μνημόνευση των συγγραφέων, των διορθωτών αλλά και με αναφορές (references) στα αντίστοιχα κείμενα εργασίας, τότε πολύ εύκολα η συμμετοχή μετατρέπεται σε αποκλεισμό. Οι αξίες σε παραμύθια. Οι αρχές σε λαϊκιστικά ψεύδη. Η προοδευτικότητα σε οπισθοδρόμηση.

Κομβικός εδώ είναι επίσης ο ρόλος των μεγάλων στελεχών. Είναι αυτοί που θα διακρίνουν και θα ανασύρουν τις καινοτόμες προτάσεις από μια μεγάλη δεξαμενή ανομοιογενούς ποιοτικά υλικού. Είναι αυτοί που θα επιδείξουν την ευστροφία να ανέβουν πάνω στο κύμα της προόδου και της αλλαγής, επενδύοντας προσωπικά σ’ αυτό το ελιξίριο πολιτικής νεότητας. Είναι αυτοί που θα επιδείξουν την ευελιξία που απαιτείται για ν’ αφήνουν πίσω τους παρωχημένες αντιλήψεις και να συντονίζονται σταθερά στη συχνότητα της καινοτομίας και της προόδου. Είναι, ακόμη, αυτοί που όντας οι ίδιοι στην ακμή της κοινωνικής μετεξέλιξης θα πυροδοτούν με σπινθήρες ριζοσπαστικών, καινοτομικών, προοδευτικών ιδεών την κοινωνία των πολιτών, θεσμοθετώντας έτσι μια αμφίδρομη σχέση δημιουργικής αλληλοϋποστήριξης. Τέτοια στελέχη στο ΠΑΣΟΚ του 2007, υπάρχουν ελάχιστα, κάνοντας τη σκιαγράφηση του κάδρου της 12^ης Νοεμβρίου, πρακτικά αδύνατη. Το ίδιο ισχύει και για τους συνεργάτες του προέδρου που οφείλουν να είναι γνωστοί, επαγγελματίες, διάφανοι, αξιολογήσιμοι, ελεγχόμενοι.

Αυτή είναι για μένα μια κρίσιμη πληροφορία που λείπει. Με ΠΟΙΟΥΣ συνεργάτες ο νέος πρόεδρος θα πορευτεί; Αν η απάντηση δοθεί πριν την 11^η Νοεμβρίου, η διαφαινόμενη νίκη του Γιώργου Παπανδρέου μπορεί να γίνει ακόμα και θρίαμβος. Εξαρτάται από την απάντηση. Αν όμως αυτή η απάντηση δεν δοθεί, αν το κλίμα αφεθεί να μυρίζει πάλι στρογγυλέματα (φρικιώ στη σκέψη ότι όλοι οι αρχι-συνδικαλιστές στηρίζουν Παπανδρέου), πάλι συμψηφισμούς, πάλι εκπτώσεις στη λογική ‘τώρα πρέπει να κερδίσουμε και μετά βλέπουμε’, τότε εδώ εγώ διαχωρίζω τη θέση μου. Γιατί, θα το επαναλάβω για πολλοστή φορά: μου είναι αδιάφορο το ονοματεπώνυμο του προέδρου. Το ΤΙ πρεσβεύει και το ΠΩΣ πολιτεύεται είναι αυτό που με ενδιαφέρει.

Τον Ιούνιο του 2009 θα γίνουν οι ευρωεκλογές. Εμείς εδώ μπορεί να μη πολυενδιαφερόμαστε ακόμα, αλλά κάποιοι φαίνεται πως ενδιαφέρονται. Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PES) έχει ξεκινήσει ένα διάλογο με μέλη των εθνικών σοσιαλιστικών κομμάτων, ακτιβιστές αλλά και απλούς πολίτες, προκειμένου να συντάξει το πολιτικό του manifesto με το οποίο θα κατέλθει στις εκλογές. Το PES πρωτοπορεί, όντας το πρώτο ευρωπαϊκό κόμμα που ανοίγει τέτοιο διάλογο με τη βάση του. Το παρακάτω video είναι ενημερωτικό:

Όσο περνά ο καιρός τα παραδείγματα πληθαίνουν: η εποχή που κάποιοι εμπνευσμένοι ή λιγότερο εμπνευσμένοι πολιτικοί διαμόρφωναν το περιεχόμενο της ατζέντας, ερήμην των πολιτών, έχει οριστικά παρέλθει. Οι συμμετοχικές διαδικασίες όπως η ανωτέρω,όπως η εκλογή του Veltroni από τη βάση (αντιγράφοντας μια δική μας καινοτομία που ένας εκ των διεκδικητών της προεδρίας του Κινήματος χαρακτήρισε ‘αρχή δεινών για την παράταξη’!!!), παίρνουν σιγά-σιγά τη θέση τους επάνω στην πολιτική σκηνή. Αυτοί που τις επικαλούνται και τις οργανώνουν, έχουν βαριά ευθύνη. Τα προηγούμενα χρόνια τις διαμέλισαν. Αλλά γι αυτό δεν φταίνε οι ιδέες, οι άνθρωποι φταίνε. Περισσότερα επ’ αυτού όμως, σε επόμενο post.

Η εφημερίδα Boston Globe δημοσίευσε στις 16 Οκτωβρίου, ένα άρθρο του καθηγητή κοινωνικής πολιτικής στο Harvard, Archon Fung. Το άρθρο πραγματευόταν την ιδέα του υποψήφιου για το χρίσμα των δημοκρατικών John Edwards για ένα Συνέδριο Πολιτών όπου εκατομμύρια αμερικανοί, μέσα από τα δημαρχεία όλης της χώρας, θα διαβουλεύονται κάθε δύο χρόνια με τους πολιτικούς για να τους συμβουλεύουν πάνω σε δύσκολα πεδία όπως η υγεία, η φτώχεια, η εξωτερική πολιτική. Απόσπασμα αυτού του άρθρου, μεταφράζω παρακάτω. Όχι μόνο γιατί με ενδιαφέρει μια τέτοια ιδέα, αλλά και γιατί με ενοχλεί η ολοένα και μεγαλύτερη λοιδορία που υφίσταται η έννοια της συμμετοχικής δημοκρατίας, δυστυχώς ακόμα και από -αυτοπροσδιοριζόμενους ως- προοδευτικούς πολίτες.

Γιατί, αλήθεια, πώς παράγονται οι ‘μεγάλες ιδέες’ της πολιτικής; Νομίζω, πως είναι ακριβώς μέσα στις μεγάλες σχολές των ανθρωπιστικών επιστημών που τίθενται τα θεμέλιά τους. Κατόπιν, αναλύονται, εξελίσσονται, αναπτύσονται με τον διεπιστημονικό διάλογο μέσα σε συνέδρια, ειδικά περιοδικά κτλ, αλλά και στις μεγάλες δεξαμενές σκέψης (think tanks). Σε ένα τρίτο στάδιο γίνονται αντικείμενο -διστακτικής και πειραματικής στην αρχή- εφαρμογής. Από την έννοια της διαβουλευτικής δημοσκόπησης των Fishkin και Luskin από το Austin του Texas (παράδειγμα προοδευτικού εργαλείου πολιτικής), μέχρι τα Personal Health Savings Accounts που εφαρμόστηκαν πρωτοπόρα στη Σιγκαπούρη (παράδειγμα συντηρητικού εργαλείου πολιτικής), όλες οι νέες ιδέες παράγονται με τον ίδιο τρόπο και περνούν από τα ίδια στάδια.

Συχνά παρατηρείται μια σύγχυση ανάμεσα σε αυτά τα εργαλεία πολιτικής και τα συνθήματα που θα ‘μιλήσουν’ στην καρδιά του πολίτη, θα ξυπνήσουν τον επαναστατικό του εαυτό και θα πολλαπλασιάσουν το κοινό αίσθημα για ανατροπές. Τις περισσότερες φορές όμως, δεν υπάρχει αναλογία. Το σύνθημα ‘Αλλαγή’ που συνέγειρε εκατομμύρια πολίτες στην ευρώπη το 1980, σήμαινε τα πάντα και τίποτα. Ο εκσυγχρονιστικός ορθολογισμός του Σημίτη που ενέπνευσε τα δυναμικά στρώματα της κοινωνίας μετά το 1996, επίσης. Το 1981 στη χώρα μας επικράτησε η ‘Αλλαγή’ αλλά όχι απαραίτητα και τα ιδεολογήματα που τη συνόδευαν όπως η έννοια του κοινωνικού ελέγχου. Αυτό καθόλου δε σημαίνει πως η σημαντική αυτή έννοια πρέπει σήμερα να αντιμετωπίζεται ως ξεπερασμένη, παρωχημένη ή κοινότυπη.

Αλλά ας μείνουμε προς το παρόν στην πρόταση του Edwards.

——————————————————————————————————

Η ιδέα ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να συνομιλεί άμεσα με τους πολίτες για πολιτικά ζητήματα και ότι οι πολίτες θα έπρεπε επίσης να συζητούν μεταξύ τους, έχει τη δυναμική να αναζωογονήσει την αμερικανική δημοκρατία. Η συμμετοχή των πολιτών μέσα από σημαίνοντα πολιτικά γεγονότα όπως ένα Συνέδριο Πολιτών, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τρεις κρίσιμες αστοχίες του πολιτικού συστήματος.

Πρώτον, οι πολίτες έχουν συχνά αντικρουόμενες αντιλήψεις, αντιφατικές προτιμήσεις, και παραπληροφορημένες απόψεις. Πολλοί θέλουν και χαμηλούς φόρους αλλά και καλά σχολεία, εξαιρετικό σύστημα υγείας και βελούδινους δρόμους. Οι καλά οργανωμένες διαβουλεύσεις μπορούν να παράσχουν στους πολίτες έγκυρη και ισορροπημένη πληροφόρηση και να τους βοηθήσουν να κατακτήσουν αυτό που ο Daniel Yankelovich ονόμασε σωστή «δημόσια κρίση». Μέσα από τη διαβούλευση, πολίτες με συγκρουόμενες προτεραιότητες και απόψεις μπορούν να εκτιμήσουν τους λόγους και τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς.

Δεύτερον, το πολιτικό σύστημα παράγει πολλούς νόμους και πολιτικές που ωφελούν συγκεκριμένα συμφέροντα σε βάρος της πλειονότητας των αμερικανών: βιομήχανους έναντι καταναλωτών, επιχειρηματίες της παιδείας έναντι των σπουδαστών και των γονέων τους, ασφαλιστές και παρόχους ιατρικών υπηρεσιών έναντι των ασθενών και των οικογενειών τους και πολιτικούς έναντι των ψηφοφόρων. Με τους κανόνες που ρυθμίζουν τις εκλογές, οι ψηφοφόροι έχουν ένα κίνητρο να δημιουργήσουν ανταγωνιστικές εκλογές ώστε να κάνουν τους υποψηφίους να τους εκπροσωπούν καλύτερα. Οι πολιτικοί που κατέχουν αξιώματα, από την άλλη πλευρά, έχουν ένα ισχυρό κίνητρο να δημιουργήσουν τέτοιους κανόνες που να εξασφαλίζουν την επανεκλογή τους. Επειδή όμως τους κανόνες τους δημιουργούν οι πολιτικοί και όχι οι ψηφοφόροι, οι κοινοβουλευτικοί που επωάζουν την επανεκλογή τους, κερδίζουν 98 στις 100 φορές.

Τρίτον, οι αμερικανοί εμπιστεύονται όλο και λιγότερο το πολιτικό τους σύστημα, το οποίο βρίσκουν νόθο. Σε μια έρευνα το Μάρτιο του 2007, μόνο 34% των αμερικανών δήλωσε ότι πιστεύει πως η κυβέρνηση ‘νοιάζεται για το τι πιστεύουν άνθρωποι όπως εγώ’, ποσοστό που το 1987 ήταν στο 47%. Σύμφωνα με άλλη μελέτη, τον Ιούλιο του 2007, το ποσοστό των αμερικανών που πιστεύει ότι μπορεί να εμπιστεύεται την κυβέρνηση να κάνει το σωστό ‘σχεδόν πάντα’ ή ‘τις περισσότερες φορές’, μειώθηκε στο 24% από περίπου 75% πού ήταν νωρίς στη δεκαετία των ’60. Το 1969, μόνο 29% των αμερικανών πίστευαν ότι ‘ η κυβέρνηση έχει διαφθαρεί από μεγάλα συμφέροντα που ενδιαφέρονται μόνο για τον εαυτό τους’, σε αντίθεση με το ότι ‘λειτουργεί για το κοινό καλό’. Το 2004, το ποσοστό αυτό έφτασε το 56%.

Εάν καταστούν εξέχοντα και έγκυρα, τα Συνέδρια Πολιτών έχουν τη δυναμική να βοηθήσουν στην επανασυγκόλληση των σχέσεων των πολιτών με την κυβέρνηση και να αυξήσουν την εμπιστοσύνη στους κρατικούς θεσμούς. Εάν οι αμερικανοί μπορέσουν να διαβουλεύονται με ευαισθησία γύρω από κρίσιμα θέματα και οι πολιτικοί ηγέτες λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τα λεγόμενά τους, αυτό θα είναι μια προφανής επιβεβαίωση ότι η κυβέρνηση πραγματικά νοιάζεται γι αυτό που σκέφτονται οι απλοί πολίτες.

Δανείζομαι σήμερα λίγο από τη δουλειά της -εξαιρετικής σε κάθε περίπτωση- Rosaire Appel, για τις ανάγκες αυτού του ποστ. Ο λόγος είναι εδώ: οι φίλοι μου γνωρίζουν πως έχω χαρακτηρίσει εδώ και πολύν καιρό τον Βαγγέλη Βενιζέλο ως ‘transit’. Ο λόγος είναι ότι μου θύμιζε πάντα τις αίθουσες transit των αεροδρομίων. Όλοι περνούν από εκεί αλλά κανείς δε μένει. Το γιατί θα πρέπει να αναζητηθεί στην ψυχοσύνθεση του ιδίου του πρωταγωνιστή μας. Ο ΒΒ είναι καταρχάς μια έντονη, ισχυρή, δομημένη προσωπικότητα και σαν τέτοια, κατακτά εύκολα τον αρχικό σεβασμό (άρα, όλοι, ή εν πάσει περιπτώσει πολλοί, θα πάνε, αρχικά, προς τα εκεί). Άνθρωπος ιδιαίτερα ικανός στο one-man show, αποδεικνύεται όμως ισχνός και αδέξιος στη συλλογική δουλειά. Έχει συνηθίσει να παρασέρνει ό,τι βρίσκεται γύρω του, γιατί μέσα από αυτήν την παιδική θα έλεγα και ιδιότυπη ‘αθλοπαιδιά’, εισπράττει την αυτοεκτίμησή του. Συνθλίβοντας με το βάρος του όποιον βρίσκεται δίπλα του, άρα και αυτούς που αρχικά συνελήφθησαν από τον αναμφισβήτητο μαγνητισμό του, προκαλεί τη φυγή τους και έτσι, μοιάζει καταδικασμένος σε μια πολιτική ερημία για την οποία είναι εξ’ ολοκλήρου υπεύθυνος ο ίδιος.
Ο τρόπος που χθες παραβίασε την αποφασισμένη στρατηγική της πλευράς του και παρασύρθηκε σε εξαιρετικά βλαπτικές για τον ίδιο και την υποψηφιότητά του δηλώσεις, αποκαλύπτουν, μεταξύ άλλων, πως ο άνθρωπος αυτός δεν είναι team worker. Οι ιοβόλες δηλώσεις Λοβέρδου, ενός δηλαδή εκ των σημαντικότερων υποστηρικτών του, απλά προαναγγέλουν την καταδίκη του σε πολιτική μοναξιά, δηλαδή σε ουσιαστικό παραγκωνισμό από τις πρωτεύουσες, vip θέσεις της πολιτικής. Το θέμα είναι πόσο θόρυβο είναι διατεθειμένος να κάνει μετά την αναγγελία της ποινής του. Πάντως, θα είναι ‘θόρυβος’, αλλιώς artifact.

Το παρακάτω άρθρο μου, πρωτοαναρτήθηκε στο diablog, στις 12 Νοεμβρίου 2006. Ξαναδιαβάζοντάς το, το βρήκα επίκαιρο. Έκανα μία-δύο ελλάσσονες διορθώσεις και νάτο!
————————————————————————————————-

Όταν ανακαλύφθηκε και κατασκευάστηκε η πρώτη τηλεφωνική συσκευή, ήταν αναμφισβήτητα ένα τεχνολογικό επίτευγμα. Η λειτουργική της όμως αξία ήταν μηδενική. Γιατί δεν υπήρχε δεύτερη. Πού να τηλεφωνήσει ο ιδιοκτήτης της; Έπρεπε να συμβούν δύο πράγματα. Πρώτα να πολλαπλασιαστούν οι συσκευές, όσο περισσότερες τόσο το καλύτερο. Και δεύτερον, και εξίσου σημαντικό, έπρεπε να δημιουργηθούν τηλεφωνικοί κατάλογοι για να μπορεί κανείς να βρίσκει το νούμερο της συσκευής του ανθρώπου που ήθελε να καλέσει. Μόλις οι προϋποθέσεις αυτές εκπληρώθηκαν σε ικανό βαθμό, η αξία της εφεύρεσης εκτινάχθηκε στα ύψη. Το φαινόμενο ονομάστηκε ‘network effect’ και έκτοτε έχει επαναληφθεί πλειστάκις.

Τελικά, είναι το δίκτυο που προσδίδει την αξία και τη δυναμική στις καλές ιδέες. Αυτή τη γνωστή εδώ και πολλές δεκαετίες αλήθεια, φαίνεται να παραγνωρίζει η ηγεσία του σημερινού ΠΑΣΟΚ. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς την αδιαφορία της για αυτούς που είναι φορείς παρόμοιων και ανάλογων με αυτήν ιδεών;

Όταν ο Γιώργος Παπανδρέου ανέλαβε την προεδρία του κινήματος εμπλούτισε την ιδεολογική δεξαμενή αυτού με έννοιες που το έφεραν σε αρμονία με την παγκόσμια πρωτοπορία στο χώρο της κεντροαριστεράς. Για παράδειγμα, οι έννοιες της συμμετοχικής δημοκρατίας και της κοινωνικής λογοδοσίας, ενώ βρίσκονται στο επίκεντρο των σύγχρονων, παγκόσμιων, κεντροαριστερών αναζητήσεων, απουσίαζαν από το πολιτικό λεξιλόγιο της “προ-ΓΑΠ” εποχής. Ο πολιτικός αυτός λόγος, είτε συναντήθηκε με φορείς του που δεν είχαν τη δυνατότητα να τον επιβάλλουν νωρίτερα (όπως ο ίδιος ο ΓΑΠ πριν γίνει πρόεδρος), είτε έπεισε για την ορθότητά του, πολλούς. Όσο όμως περισσότερους πείθει, τόσο η πιθανότητα οι ιδέες αυτές να γίνουν κάποτε πραγματικότητα, αυξάνει. Αλλά αν όλοι αυτοί δεν σχηματίσουν μια ταξινομημένη βάση δεδομένων, ένα δίκτυο με ονόματα και επώνυμα, έναν εικονικό ‘τηλεφωνικό κατάλογο’, τίποτα δεν θα γίνει. Κάποιοι θα ερμηνεύσουν την αλληγορική πρόταση δημιουργίας ‘τηλεφωνικού καταλόγου’ ως διχαστική προσπάθεια συγκρότησης ιδιότυπων ‘στρατευμάτων’ εντός του κινήματος, δηλαδή ως προσπάθεια ελέγχου (αν όχι άλωσης) του κινήματος. Βλακείες! Γιατί η τάση της συσπείρωσης γύρω από μιά πλατφόρμα, είναι εγγενής στην πολιτική ζωή και δράση. Γι αυτό άλλωστε υπάρχουν κόμματα! Στα δε κόμματα εξουσίας, ως πολυσυλλεκτικά, είναι φυσικό να υπάρχουν επιμέρους τάσεις. Όταν αυτές εκφράζουν πολιτικές ιδέες και δεν συνιστούν συσπειρώσεις άλλων συμφερόντων, κυρίως οικονομικών, τότε εμπλουτίζουν την ιδεολογική δεξαμενή και άρα και τη συνολική δυναμική του κόμματος.
Ακόμη περισσότερο, τα σύγχρονα ρεύματα ιδεών, ενώ οντολογικά ανήκουν στον ίδιο ποταμό (του Ηράκλειτου) με τα παλιότερα, είναι αυτά που έχουν την ευθύνη να βρουν τις νέες διεξόδους. Αλλά σήμερα έχουμε κατακλυστεί είτε από απομεινάρια παλιών ρευμάτων, είτε από ομαδούλες θλιβερών παραγοντίσκων συνασπισμένων γύρω από κάποιον αδιάφορο βουλευτή ή πολιτευτή. Το μόνο αντικείμενο όλων αυτών είναι η δική τους πολιτική λαθροβίωση και σε καμία περίπτωση ο θρίαμβος των ιδεών. Όλοι αυτοί ακυρώνουν, όχι μόνο τον πολιτικό λόγο του ΓΑΠ, αλλά και αυτόν τον ίδιο.

Ο Γιώργος Παπανδρέου έχει αναμφισβήτητες πολιτικές ποιότητες και ορατά πολιτικά ελαττώματα, όπως ΟΛΟΙ οι ηγέτες άλλωστε. Το αν το mix ποιοτήτων και ελαττωμάτων είναι συμβατό με τις συγκυρίες θα το δείξει η ιστορία και σε καμία περίπτωση δεν είναι αντικείμενο του παρόντος άρθρου. Το, κατά τη γνώμη μου, σφάλμα του να αγνοείς τους πολλαπλασιαστές του πολιτικού σου λόγου, είναι σήμερα το αντικείμενό μου. Γιατί αν ο ΓΑΠ θελήσει να κάνει αύριο ένα ταξίδι στα Κύθηρα, ξέρει άραγε σε ποιόν να τηλεφωνήσει εκεί;

Ο νόμος 1397 του 1983, ο ιδρυτικός δηλαδή του Εθνικού Συστήματος Υγείας, είναι ένα από τα σημαντικότερα και προοδευτικότερα νομοθετήματα της πρώτης κυβερνητικής τετραετίας του ΠΑΣΟΚ. Τότε που το όραμα της αλλαγής ήταν ακόμη ζεστό και κάποιοι άγνωστοι πολιτικοί έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους για να το κάνουν πράξη. Εν προκειμένω, ο Παρασκευάς Αυγερινός. Ο νόμος αυτός θεσμοθετούσε μια σειρά εννοιών, πρωτοποριακών για την εποχή του: η υγεία κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα, η αποκέντρωση των υπηρεσιών, η ισότητα στην πρόσβαση, ο κοινωνικός έλεγχος της περίθαλψης και άλλες. Ο 1397 δεν υλοποιήθηκε ποτέ σε όλη του την έκταση, βιάζοντας την επιθυμία του νομοθέτη και βλάπτοντας έτσι το συμφέρον της δημόσιας υγείας, έστω και αν η τμηματική εφαρμογή του συνιστούσε ήδη μια μικρή επανάσταση με έντονα θετική προστιθέμενη κοινωνική αξία.
Αυτό που σήμερα τραβά το ενδιαφέρον είναι αυτό που το 1983 λεγόταν κοινωνικός έλεγχος και σήμερα λέγεται κοινωνική λογοδοσία. Στα άρθρα 3,4,6,7 και 9 καθιερώνεται η κοινωνική λογοδοσία μέσω της περιφερειακής συγκρότησης και της σύνδεσης με τις τοπικές κοινωνίες, τόσο άμεσα με τη συμμετοχή εκπροσώπων των Τοπικών Ενώσεων Δήμων και Κοινοτήτων, όσο και εμμεσότερα, μέσω εκπροσώπων της ΚΕΔΚΕ (για όποιον ενδιαφέρεται, ανέβασα το νόμο εδώ –> δεξί κλικ –> αποθήκευση ως). Ασχολούμαι με αυτό, λόγω του απαξιωτικού σχολιασμού που τυγχάνουν οι ιδεολογικές θέσεις του Γιώργου Παπανδρέου από κάποιους πολιτικούς ηρακλειδείς με μέγεθος μικρογραφίας. Άκουσα πρόσφατα, αποτυχόντα τέως βουλευτή, δια ζώσης αλλά και τηλεοπτικά (τοπικό κανάλι) να χαρακτηρίζει την ιδεολογία της τελευταίας τριετίας ‘κοσμοπολιτικό υπερπροοδευτισμό’, φέρνοντας το παράδειγμα της κοινωνικής λογοδοσίας. Δεν θα σταθώ στην αντιφατική και άκυρη νοηματικά έκφραση που επέλεξε, μια έκφραση μηδενικού νοήματος, θα σταθώ στο γεγονός ότι ο ίδιος, ως πολιτικός και παρά το ότι είναι γιατρός, αποδεικνύεται ότι συναντήθηκε μεν με τις έννοιες αυτές από πολύ παλιά, αλλά δεν γνωρίστηκε ποτέ μαζί τους, δεν τις κατέκτησε, δεν καταγράφηκαν στο πολιτικό του συνειδητό. Αυτός αλλά και άλλοι σήμερα, τοποθετούμενοι απέναντι στις έννοιες αυτές, δεν αποδεικνύουν παρά το ότι υπήρξαν προϊόντα ενός πολιτικού εργαστηρίου όπου δεν πρυτάνευαν το ήθος και οι ιδέες, αλλά ο κυβερνητισμός και οι προσωπικές στρατηγικές. Κι αν δεν γεννήθηκαν μέσα σ’ αυτόν τον κομματικό σωλήνα, ανδρώθηκαν μέσα σ΄αυτόν.
Τι αντιπροσωπεύουν σήμερα τέτοια στελέχη; Ποιες εγγυήσεις μας παρέχουν για το μέλλον; Πώς αυτό που δεν κατάλαβαν εδώ και δύο δεκαετίες, θα γίνει τώρα κτήμα τους;

Μην κοροϊδευόμαστε. Το διακύβευμα για το ΠΑΣΟΚ δεν είναι αν θα επιστρέψει σύντομα ή όχι στην εξουσία. Αυτό ενδιαφέρει μόνο όσους ζούσαν από το ‘καθεστώς ΠΑΣΟΚ’ και που τώρα είναι όλοι, συντεταγμένα στρατευμένοι ενάντια στο Γιώργο Παπανδρέου. Το διακύβευμα είναι να βρει η παράταξη τις κοινωνικές της ρίζες, να ξαναπιάσει το νήμα των οραμάτων μιας κοινωνίας ριζικά διαφορετικής από αυτήν του ’70 και του ’80. Άκουσα με ενδιαφέρον, αλλά δεν μπορώ να πω και με έκπληξη, τον Βαγγέλη Βενιζέλο να λέει ότι δεν υπάρχει ‘δίκαιη κοινωνία’, μόνο δικαιότερη. Τεχνικά, έχει δίκιο. Αλλά η ‘Δίκαιη Κοινωνία’, είναι το όραμα που είναι απαραίτητο για να συναθροιστούν οι αναγκαίες κοινωνικές δυνάμεις, ώστε να προκύψει τελικά μια δικαιότερη κοινωνία. Αρνούμενοι το όραμα, ευνουχίζουμε την κοινωνική δυναμική, εξισωνόμαστε με τους κλητήρες της ιστορίας, τους διεκπεραιωτές της διαχείρισης, τους ηθοποιούς μιας κάποιας μεταρρυθμιστικής παράστασης χωρίς ήθος, τις μαριονέτες του σημαίνοντος αλλά ποτέ του σημαινομένου.
Ας γίνω όσο πιο σαφής μπορώ: γνήσιο προοδευτικό όραμα χωρίς κοινωνική λογοδοσία, χωρίς συμμετοχική δημοκρατία, χωρίς οριζόντια διαβούλευση, δεν υπάρχει. Και οι έννοιες αυτές, όπως απέδειξα με το παράδειγμα του ιδρυτικού νόμου του ΕΣΥ, βρίσκονται βαθιά καταγεγραμμένες μέσα στο γονιδίωμα του κινήματος, που για να κερδίσει το μέλλον του, πρέπει να αποβάλλει τις καθεστωτικές και τις κρατικιστικές του ‘ουλές’.

Στην Κόρινθο, δεν έχουμε πόσιμο νερό. Ενίοτε, καθόλου νερό.
Στην Κόρινθο, πετάμε παράνομα και κρυφά τα σκουπίδια μας, χάρις στην πολιτική διορατικότητα του δημάρχου μας, και την αφασία των προηγούμενων.
Στην Κόρινθο, δεν γίνεται ανακύκλωση απορριμμάτων.
Στην Κόρινθο, όταν γίνεται μια παρουσίαση για τα σκουπίδια από αλλοδαπό καθηγητή πανεπιστημίου, κανείς από την πλειοψηφία δεν νιώθει την ανάγκη να παραστεί.
Στην Κόρινθο, υπάρχει συγκοινωνιακό χάος στο κέντρο.
Στην Κόρινθο, δεν υπάρχουν ποδηλατόδρομοι, ούτε και πραγματική αστική συγκοινωνία.
Στην Κόρινθο, τα πεζοδρόμια εξυπηρετούν τα αυτοκίνητα και όχι τους πεζούς.
Στην Κόρινθο, δεν έχουμε δημοτικά ιατρεία.
Στην Κόρινθο, δεν έχουμε δημοτικό θέατρο (δεν εννοώ το κτίριο).
Στην Κόρινθο, δεν έχουμε δημοτικό ραδιόφωνο (μάλλον ευτυχώς).
Στην Κόρινθο, κανείς ιθύνων δεν συζητά για αστικό πράσινο, το οποίο βαίνει σταθερά μειούμενο.
Στην Κόρινθο, στις ελάχιστες παιδικές χαρές, ένα παιδί έχει την ευκαιρία να τραυματιστεί, όχι να παίξει και κανένα έργο συντήρησης δεν εκτελείται.
Στην Κόρινθο, δεν έχει ληφθεί καμία πρόνοια για αύξηση των χώρων άθλησης ή για αναβάθμιση των υπαρχόντων.
Στην Κόρινθο, κρύβουμε τα κολοβακτηρίδια των παραλιών μας πίσω από το δάχτυλό μας.
Στην Κόρινθο, χαρίζονται πρόστιμα και προσαυξήσεις στους παρανομούντες.
Στην Κόρινθο, οι παρανομούντες είναι και εντός του δημοτικού συμβουλίου και φροντίζουν για την διαγραφή των χρεών τους.
Στην Κόρινθο, υπάρχει ευμεγέθης, (νομικά χαρακτηρισμένη ως) αυθαίρετη κατασκευή στην κεντρική πλατεία της πόλης και δεν ιδρώνει το αυτί κανενός. Business as Usual.
Στην Κόρινθο, τα πρακτικά ενός δημοτικού συμβουλίου, παραδόθηκαν (κατά λάθος;) δύο φορές, λογοκριμένα (και ακόμα αναμένονται στην πλήρη τους εκδοχή).
Στην Κόρινθο, το δημοτικό συμβούλιο ψηφίζει θέματα για τα οποία δεν κατατέθηκε εισήγηση και δεν επετράπη να κατατεθεί τοιαύτη από τη μειοψηφία.
Στην Κόρινθο, δεν συγκαλούνται ποτέ κάποιες δημοτικές επιτροπές.
Στην Κόρινθο, δεν αξιοποιείται το πολιτιστικό ανθρώπινο δυναμικό, γιατί ο επικεφαλής των πολιτιστικών δημοτικός σύμβουλος, …δεν το γνωρίζει (και δεν θα το μάθει ποτέ).
Στην Κόρινθο, δεν υπάρχει κοινωνική πολιτική για τους ρομά και άλλες ευπαθείς κοινωνικά ομάδες.
Στην Κόρινθο, αναμένουμε από συμβούλους που πληρώνονται για θέματα παιδείας και ευπαθών κοινωνικά ομάδων, να καταθέσουν σοβαρή και επιστημονικά τεκμηριωμένη έκθεση στο δημοτικό συμβούλιο για τα εκπαιδευτικά (και όχι μόνο) προβλήματα των ρομά του δήμου μας και να πάψουν να συμπεριφέρονται ως ‘γενικών καθηκόντων’.
Στην Κόρινθο του 2007, το δημοτικό συμβούλιο συνεισφέρει χιλιάδες ευρώ στην ενίσχυση του ταμείου κατά των αιρέσεων.

Στην Κόρινθο, η δημοτική αρχή κατέρρευσε πριν ακόμα κλείσει ένα χρόνο.

Στην Κόρινθο, η ανοχή των ΠΟΛΙΤΩΝ εξαντλήθηκε.