MyStigma

1. Αρχική
2. Πολιτική
3. Υγεία
4. Πολιτισμός
5. Πόλη
6. About
7. Επικοινωνία

“Ξεκινώντας την πορεία για την ανόρθωση της οικονομίας και της χώρας, η κυβέρνηση είχε να ξεπεράσει δύο τεράστιους σκοπέλους. Το Ασφαλιστικό και το χάος της Υγείας.  Ένα χρόνο μετά, το πρώτο έχει μπει σε μία τάξη, αλλά το δεύτερο προβληματίζει έντονα κυβέρνηση και τρόικα. Ένας Υπουργός έχει συνδέσει το πολιτικό του μέλλον και ίσως τη θέση του στην ιστορία, και με τα δύο προβλήματα. Στο πρώτο πέτυχε, στο δεύτερο θα δοκιμασθεί. Πολλοί έχουν πει ότι ο Υπουργός που θα «λύσει» το θέμα της Υγείας ανεβαίνει επίπεδο στη συλλογική συνείδηση ως πολιτικός μακράς πνοής. Η επιτυχία του κ. Λοβέρδου στη λύση του Ασφαλιστικού δικαιολογεί την επιλογή του Πρωθυπουργού και, αναμφίβολα, δίνει στο σημερινό Υπουργό Υγείας μεγάλο κύρος νομιμοποίησης για τη λήψη δύσκολων αποφάσεων. Δυστυχώς, όμως, τα δύο προβλήματα, όσο και αν μοιάζουν στη σημασία τους και τις κοινές ρίζες στο πελατειακό κράτος, διαφέρουν ουσιαστικά. Οι διαφορές βρίσκονται στη φύση των απαιτούμενων πολιτικών και διαχειριστικών χειρισμών.

Η λύση του ασφαλιστικού ήταν θέμα «υψηλής» πολιτικής.  Οι λύσεις ήταν γνωστές από καιρό, αλλά απαιτούσαν πολιτικό θάρρος, επιμονή και ικανότητα πολιτικών χειρισμών. Από τη στιγμή που πάρθηκαν οι αποφάσεις, το μόνο που έμενε ήταν να περιβληθούν από το κατάλληλο πολιτικό πλαίσιο, με καταλυτική την «ώθηση» του Μνημονίου, να εξασφαλισθεί η αταλάντευτη στήριξη του Πρωθυπουργού και να μείνει ο Υπουργός αποφασιστικά σταθερός. Ο χειρισμός των παραμέτρων, ο υπολογισμός και η ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων, οι ημερομηνίες και όλα τα άλλα ήταν «λεπτομέρειες», όχι βέβαια για αυτούς  που επρόκειτο να υποστούν τις συνέπειες, αλλά με την έννοια ότι αυτοί δεν μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα. Όταν πάρθηκε η απόφαση να κοπεί το δώρο Χριστουγέννων, κανένας μας δεν μπορούσε να επηρεάσει την εφαρμογή του μέτρου. Στο Ασφαλιστικό, είχαμε μία σχέση κράτους – πολίτη, όπου το κράτος κρατούσε όλα τα «κουμπιά». Από τη στιγμή που το αποφάσισε, μόνο μία «επανάσταση» θα μπορούσε να ακυρώσει το αποτέλεσμα.

Στην Υγεία τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Η χοάνη στην οποία διαχρονικά χάνονται δισεκατομμύρια, η δραματική καθημερινότητα του πολίτη, η ανασφάλεια, τα φακελάκια και η τεράστια ιδιωτική δαπάνη εξαρτώνται από τη συμπεριφορά, πολλών ομάδων και συμφερόντων με διαφορετική στόχευση, αλλά και σημαντική δυνατότητα  επηρεασμού του αποτελέσματος. Η απαραίτητη γνώση για τη διαμόρφωση της ενδεδειγμένης πολιτικής, η εξασφάλιση της στήριξης του Πρωθυπουργού και το πλαίσιο του Μνημονίου, υπάρχουν, αλλά, σε αντίθεση με το Ασφαλιστικό, δεν αρκούν. Στην Υγεία το ζήτημα είναι πρωτίστως διαχειριστικό και δευτερευόντως πολιτικό. Οι αποφάσεις που πρέπει να παρθούν δεν αφορούν το «τι» πρέπει να γίνει, αλλά το «πώς» και «πότε». Καθώς «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», η πραγματικότητα είναι εύκολο να διαστρεβλωθεί και οι επιπτώσεις των μέτρων πολιτικής να συκοφαντηθούν. Ο Υπουργός δεν έχει απέναντί του το σύνολο της κοινωνίας, κάτι που γενικεύει και, συνεπώς, αποπροσωποποιεί τις επιπτώσεις, όπως στο Ασφαλιστικό, αλλά συγκεκριμένες ομάδες επαγγελματικών, οικονομικών, επιχειρηματικών ακόμη και ατομικών συμφερόντων. Οι αντιδράσεις θα είναι πολλές, όχι πάντα θεμιτές, φανερές ή ειλικρινείς και, στην περίπτωση αυτή, το κράτος δεν κρατά πολλά κουμπιά. Η φύση του θέματος της υγείας συχνά κάνει τα μέτρα δυσνόητα και δίνει στο λαϊκισμό μεγάλα περιθώρια. Δυστυχώς, η μεγαλύτερη από τις ομάδες, οι άρρωστοι, οι φυσικοί σύμμαχοι του κράτους, δεν έχουν ούτε φωνή ούτε την απαραίτητη γνώση.

Ο νέος Υπουργός Υγείας είναι υποχρεωμένος να δράσει ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα. Πρώτα και άμεσα πρέπει να πάρει μέτρα μικρο-μάνατζμεντ, για τον περιορισμό της σπατάλης, κάτι που καθυστερεί αδικαιολόγητα. Μέτρα όπως η κοστολόγηση των ιατρικών πράξεων και εξετάσεων, η μείωση των κονδυλίων για τις εφημερίες, και η επαναξιολόγηση των διοικήσεων που τοποθετήθηκαν είναι σωστά παραδείγματα. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να βλέπει και τη «μεγάλη εικόνα» για να κτίσει ένα συνεκτικό σχέδιο ανασυγκρότησης του ΕΣΥ. Σε εποχή οικονομικής κρίσης που θα κρατήσει για πολύ, ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να βλέπει ατάραχο την προϊούσα ιδιωτικοποίηση του συστήματος και την εξαθλίωση της κοινωνίας μέσω της ιδιωτικής δαπάνης. Δυστυχώς, το σημερινό ΕΣΥ, σε κατάσταση αποσύνθεσης, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις. Ο δημόσιος τομέας της Υγείας χρειάζεται ριζικό ανασχεδιασμό με ορίζοντα 3ετίας, κάτι που δεν απαιτεί πρόσθετα κονδύλια, αλλά σωστή αξιοποίηση των ήδη διατιθέμενων. Οι λύσεις είναι γνωστές και εφικτές και ορισμένες θα συζητηθούν στην επικείμενη Σύνοδο των Υπουργών Υγείας του ΟΟΣΑ στις 7 και 8 Οκτωβρίου. Νομίζω ότι δεν είναι παράλογο να ελπίζουμε ότι, το πολιτικό θάρρος και η επιμονή που επέδειξε ο Υπουργός στο Ασφαλιστικό θα αποδειχθούν όχι μόνο η αναγκαία, αλλά και η ικανή συνθήκη για την επιτυχία. Μετά το Ασφαλιστικό, η λύση στο δεύτερο πρόβλημα, αυτό της Υγείας, θα είναι πολύ πιο δύσκολη, αλλά και το γέρας της επιτυχίας πολύ μεγαλύτερο.”