Πολιτική και Ηθική
Διαβάζω σε ένα άρθρο του άγγλου Richard Reeves: “This is a rare opportunity in politics: to do the right thing, both morally and politically.” Τι είναι αυτό άραγε, αν συμφωνείτε με την αποστροφή του Reeves, που αναγκάζει την πολιτική να είναι σε μόνιμη, σχεδόν, διάσταση με την ηθική;
Ευχαρίστως να ακούσω τις απόψεις σας και να το συζητήσουμε.
Πέρα από την προφανή και εύκολη απάντηση (“όταν μιλάμε για συμφέροντα η ηθική πάει περίπατο”) νομίζω ότι η διαφορά πολιτικής και ηθικής είναι ομοειδής αυτής μεταξύ positive economics και normative economics. Τα προβλήματα της πολιτικής (όπως και της οικονομίας) είναι πολυπαραμετρικά και δεν περιγράφονται επαρκώς με όρους ηθικών αξιών.
Αγαπητέ Mike, οι λέξεις σήμερα θέλουν πάντα μια διευκρίνιση για το τι εννοούμε ηθική και το τι εννοούμε πολιτική. Υπο αυτή την έννοια …του επαναπροσδιορισμού της σημασίας σ΄ενα κοινό τουλάχιστον παρανομαστή για να ξέρουμε για πράγμα μιλάμε…εγω δεν θα ενδιαφερομουν να επανατοποθετησω την ηθική αρχικά αλλά τη πολιτική. Μια πολιτική που παρεμβαίνει και είναι βιώσιμη ακόμα και ως ανθρωπογεωγραφία μπορεί να επανατοποθετήσει την ηθική ακομα κι αν αυτή η ηθική δεν είναι ίδια με άλλες εποχές. Γιατί η ηθική απλά είναι εντελώς διαφορετική απο το ήθος…η πρώτη συνάδει με την εποχή ενώ το δεύτερο με τη συνείδηση. Προσωπικά διαλέγω το δεύτερο υπο την έννοια οτι επαναπροσαρμόζω το πρώτο μέσω της πολιτικής.
Ελπίζω να έγινα κατανοητή. Αν όχι θα επανέλθω με παράδειγμα…
Η συζήτηση ξεκίνησε καλά. Για να την ενισχύσω, θα παραθέσω δύο μαρτυρίες λόγου:
1) Ο Αριστοφάνης στους Ιππείς, αναφέρει: “έχεις όλα τα χαρακτηριστικά ενός δημοφιλή πολιτικού: απαίσια φωνή, κακή ανατροφή και χυδαίους τρόπους”.
2) George Orwell: “Political language (…) is designed to make lies sound truthful and murder respectable, and to give an appearance of solidity to pure wind”.
Και μια δική μου παρατήρηση: όταν κάποιος σε κλέβει το πρόβλημα είναι ηθικό. Όταν χιλιάδες άνθρωποι κλέβουν το κράτος, το πρόβλημα είναι πολιτικό.