Η ‘κρίση’ της Κεντροαριστεράς
Είναι κοινή η αντίληψη της σχέσης μεταξύ των πολιτών και των πολιτικών ως συγκρουσιακής. Αυτό δεν είναι ούτε εσφαλμένο ούτε ανερμήνευτο. Η ποιότητα της πολιτικής και των πολιτικών στην Ελλάδα, με τις ανάλογες νησίδες ποιότητας που δεν αγνοούμε, είναι ιδιαίτερα χαμηλή. Εστιάζεται στη διαχείριση της καθημερινότητας και σπανιότατα αν όχι ποτέ, αφιερώνει χρόνο και φαιά ουσία στο σχεδιασμό πολιτικών που θα αλλάξουν προς το καλύτερο τον τρόπο ζωής στην πόλη και την ύπαιθρο. Για να το αποδώσω σχηματικά, οι πολιτικοί μας προτιμούν να κωπηλατούν παρά να κρατούν το τιμόνι του σκάφους. Η δικαιολογία είναι γνωστή, πρόχειρη και βαρετή: η έλλειψη κονδυλίων. Πίσω από αυτό το επιχείρημα, πολλοί πολιτικοί κρύβουν στην πραγματικότητα την ένδεια προοδευτικής αντίληψης για την κοινωνία.
Τι μπορεί άραγε να γίνει για να αλλάξει αυτή η κατάσταση; Ισχυρίζομαι ότι η αύξηση της συμμετοχής των πολιτών, μέσα από ολότελα νέους δημοκρατικούς θεσμούς, ορίζει τη νέα προοδευτικότητα. Η οριζόντια συνεργασία μεταξύ οργανώσεων πολιτών και δημόσιων υπηρεσιών, σε αντίθεση με το γνωστό κάθετο, ιεραρχικό και γραφειοκρατικό μοντέλο που επιφυλάσσει στον πολίτη την έσχατη θέση, είναι η επιτομή μιας νέας κυβερνητικής αντίληψης που ασφαλώς έχει πολύ δρόμο ακόμα να διανύσει, όχι για να επικρατήσει, αλλά έστω για να αντιμετωπίζεται ως μια έγκυρη εναλλακτική οδός. Μεγάλη σημασία έχουν εδώ τα πετυχημένα παραδείγματα. Κάνοντας μια όχι και τόσο επισταμένη έρευνα στο διαδίκτυο, βρήκα δεκάδες τέτοια. Από τους συμμετοχικούς προϋπολογισμούς του Porto Allegre στη Βραζιλία, μέχρι τη διοίκηση των δημόσιων σχολείων του Chicago από συνοικιακά συμβούλια και από τη μεταρρύθμιση των Panchayat (χωριά) στην Kerala της Ινδίας, μέχρι το πρόγραμμα αναζωογόνησης των γειτονιών της Minneapolis, η ζυγαριά γέρνει σαφώς υπέρ τους. Αλλά και εκτός της κλασικής πολιτικής, τα συμμετοχικά εγχειρήματα όπως η πασίγνωστη εγκυκλοπαίδεια του διαδικτύου Wikipedia, το λογισμικό ανοιχτού κώδικα, τα λεγόμενα ‘κοινωνικά μέσα’ (social media) κτλ κερδίζουν ολοένα και περισσότερο αναγνώριση και σεβασμό.
Αναρωτιέμαι γιατί αφού η νέα αυτή αντίληψη επιτυγχάνει όλο και πιό συχνά σε όλο και περισσότερα μέρη, δεν γίνεται το όχημα που η κεντροαριστερά στην Ευρώπη και όχι μόνο, αναζητεί αλλά δε βρίσκει. Τι σκέφτονται άραγε όλοι αυτοί οι θεωρούμενοι προοδευτικοί πολιτικοί από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα κοκ όταν μιλούν (και είναι λαλίστατοι) για την κρίση της κεντροαριστεράς;
Καταλήγω, ότι οι περισσότεροι δε λένε τίποτα. Και δε λένε τίποτα γιατί είναι οι ίδιοι μέρος του προβλήματος. Όταν μιλούν για δημοκρατικές διαδικασίες, εννοούν αυτές όπου οι στημένοι μηχανισμοί θα τους αποθεώσουν. Όταν μιλούν για διάλογο με το λαό, τον εννοούν μέσα από τα τηλεοπτικά παράθυρα, τις ακριβοθώρητες στήλες των εφημερίδων ή τις απρόσιτες σελίδες κάποιων ‘ειδικών’ περιοδικών. Επειδή οι περισσότεροι από αυτούς έχουν θητεύσει επί μακρόν σε κυβερνητικές θέσεις, όταν μιλούν για προοδευτικότητα, επιχειρούν να ταυτίσουν το έργο τους μαζί της. Πρόκειται τελικά, για αυτό που οι αγγλοσάξονες ονομάζουν machine politics.
Είναι αλήθεια πως πέρα από τον καθεστωτισμό της political machine, στο δόγμα ‘το κράτος φταίει’, που επικράτησε σταδιακά μετά το ’80, η αριστερά είχε πολλούς λόγους να εμφανίζεται αμήχανη. Ενώ η απλή λογική υπεδείκνυε πως η συστατική δυσκαμψία του κράτους θα καθίστατο όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα με την αύξηση του κύκλου εργασιών του, η ανάθεση στο κράτος της κοινωνικής πολιτικής αλλά και μεγάλου μέρους της οικονομίας, θεωρείτο για την αριστερά, αδιαπραγμάτευτη. Άλλωστε, ο ίδιος ο άξονας ‘δεξιά-αριστερά’ τοποθετεί αριστερά τους κρατιστές και δεξιά τους υπέρμαχους της ελεύθερης αγοράς. Ένιωθαν λοιπόν πως αν απαρνηθούν το κράτος, θα είναι σα να αρνούνται την ίδια την αριστερά, έστω και αν η συζήτηση δεν αφορούσε το κράτος στο σύνολό του, έστω και αν το κοινωνικό κράτος εξαιρείτο ευθύς εξαρχής από τη συζήτηση. Ακόμη χειρότερα, πολλοί από αυτούς που μετακινήθηκαν από αυτή τη θέση, δεν το έκαναν γιατί πείστηκαν για το λάθος της, αλλά καθαρά από πολιτικό οπορτουνισμό. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η εγκατάλειψη του κρατισμού δεν συνοδεύτηκε από την αντικατάστασή του από νέους δημοκρατικούς θεσμούς και αντιλήψεις, αλλά από μια φλυαρία μηδενικού αθροίσματος που άλειψε τελικά περισσότερο βούτυρο στο ψωμί του νεοφιλελευθερισμού.
Αυτό που σήμερα είναι ριζικά διαφορετικό είναι πως όλο και περισσότερο, την εξουσία δεν την έχουν αυτοί που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, αλλά αυτοί που έχουν πρόσβαση στη γνώση. Αυτό σημαίνει πως αν προσφέρουμε γνώση ενδυναμώνοντας τους πολίτες, είναι το ίδιο σα να προσφέραμε συνεργατικά μέσα παραγωγής στην εργατική τάξη του 19ου αιώνα. Μόνο που αυτό είναι πολύ δύσκολο να το κατανοήσει το μεγαλύτερο μέρος του υπάρχοντος πολιτικού προσωπικού που αποστήθισε με επιμέλεια τα συμπεράσματα των Σοσιαλιστικών Διεθνών, αλλά ταυτόχρονα επέδειξε μια δραματική έλλειψη δυνατότητας παρακολούθησης της κοινωνικής μετεξέλιξης και του ανάλογου αναστοχασμού. Γι αυτό η κρίση της κεντροαριστεράς είναι τελικά ‘κρίση’. Δεν αφορά την κεντροαριστερά αλλά τους εκφραστές της. Άρα, είναι περισσότερο παρά ποτέ αναγκαίο ένα νέο πολιτικό δυναμικό που να εμπνέεται από τις νέες αξίες, να είναι σε θέση να επανακαθορίσει κατά τρόπο σύγχρονο την έννοια της αριστεράς και να αναδείξει τα νέα διακυβεύματα και τις νέες διαχωριστικές γραμμές.
την εξουσία δεν την έχουν αυτοί που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, αλλά αυτοί που έχουν πρόσβαση στη γνώση Υπό ακριβώς την ίδια οπτική γωνία είναι γραμμένο το ακόλουθο άρθρο: http://www.nytimes.com/2005/05/29/opinion/29brooks.html?_r=1&oref=slogin
Η παράγραφος δίπλα στο Πνεύμα του πολέμου του Ροντέν, που παραθετει το “την εξουσία δεν την έχουν αυτοί που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, αλλά αυτοί που έχουν πρόσβαση στη γνώση” με προβληματίζει:
1. Είναι διαφορετικό πράγμα το ποιός θα θέλαμε να έχει την εξουσία από το ποιός την έχει στην πραγματικότητα. Η ύπαρξη εργατικής δύναμης της γνώσης (πως αλλιώς να πούμε τους αυτούς που χρησιμοποιούν το μυαλό αντί για τη μυική τους δύναμη; προλεταριάτο της γνώσης;), δεν την καθιστά αυτομάτως και εξουσία, πολύ δε περισσότερο που σε μια τέτοια δύναμη ενυπάρχουν πολυάριθμα οράματα προσωπικής ανέλιξης και προόδου, που τις περισσότερες φορές εξαντλούνται στην απόλαυση μιας άνετης προσωπικής ζωής, όπου περιλαμβάνεται και η πολιτική κριτική “απαλών ονύχων” μέσω της “ηλεκτρονικής δημοκρατίας” (αυτό είναι αποκλειστικά αυτοκριτικό).
2. Η κεντροαριστερά είναι δυστυχώς ό,τι είναι οι εκφραστές της. Δεν υπάρχει κανένας θεόπνευστος ορισμός της, όπως δεν υπάρχει και θεόπνευστος ορισμός της δημοκρατίας (αν και η δημο-κρατία τουλάχιστον ετυμολογείται). Αν λοιπόν η αριστερά (= αυτοπροσδιοριζόμενοι εκφραστές της) βολεύτηκε σε “φλυαρία μηδενικού περιεχομένου”, όπως σωστά νομίζω αναφέρεις, μάλλον προσφορότερος είναι ο όρος “δυνάμεις της προόδου” όπου ετυμολογικά τοποθετούνται αυτοί που προ-οδεύουν, αντί να μένουν στάσιμοι (συντηρητικοί) ή να γυρνούν προς τα πίσω (οπισθο-δρομικοί). Παρ’ όλ’ αυτά, αν σαν (ελληνική) κεντροαριστερά δεν νοείται αποκλειστικά ο (πολυσυλλεκτικός, άρα αρκετά απροσδιόριστος) χώρος του ΠΑΣΟΚ αλλά κι άλλοι (πολυσυλλεκτικοί, ομοίως) χώροι, τότε μια εφαρμογή του κριτηρίου της προ-οδευτικότητας πάνω τους, είτε στο σύνολο των θέσεών τους, είτε σε επι μέρους θέσεις, οδηγεί σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Το σημαντικότερο: αυτό που το άρθρο λέει, αλλά εφαρμοσμένο στο κομματικό επίπεδο: ανοιχτές διαδικασίες συζήτησης μεταξύ συγγενών χώρων, σε ένα υποσύνολο δηλαδή της κοινωνίας, χωρίς ηγεμονισμούς και αναπολήσεις παρελθόντων μεγαλείων, με στόχο το κοινό συμφέρον. Τώρα, που είναι ο σωστός χρόνος, όχι πριν τις εκλογές.
3. Τα συμφέροντα και η πάλη τους για επιτυχία, είτε είναι των πολλών είτε των λίγων, δεν θα πάψουν ποτέ να υφίστανται. Η (μακιαβελική ίσως αλλά) ικανή εξουσία εκμεταλλεύεται τη ζώνη ανοχής του μαζικού ανθρώπου και επιχειρεί ανάμεσά της, διευρύνοντάς την όσο μπορεί με ό,τι μέσο διαθέτει, προσέχοντας να μην αφυπνίσει το θηρίο. Έτσι ήταν το ΠΑΣΟΚ τα χρόνια της καθεστωτικής εξουσίας. Τούτοι που κυβερνούν τώρα, είναι απλώς ανίκανοι, πάνε το θηρίο στο γκρεμό.
Ισως δεν θα έπρεπε να εξιδανικεύονται όλες οι συμμετοχικές διαδικασίες, υποκαθιστώντας άλλες αναγνωρισμένες αξίες. Ο κίνδυνος από την δημιουργία ενός τεχνητού “συμμετοχικού ανθρώπου” (γιατί μου έρχονται στο νού οι συμμετοχικοί της αφασίας με τα αναπτηράκια-κινητά της Panafon;), που συγκαλύπτει τον εξαιρετικά επιθυμητό “μαζικό άνθρωπο” ίσως είναι μεγαλύτερος από οτι φαίνεται, σε συνθήκες κυριαρχίας της πολυεθνικής διαφήμισης, της κοινωνικότητας του τηλεοπτικού καναπέ και της μαζικής κατανάλωσης.
Η σταδιακή επιτυχία του λογισμικού ανοιχτού κώδικα που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό στην κάκιστη συμπεριφορά του μονοπωλίου και στην εξ αυτού και κατ ανάγκην ανακάλυψή επιχειρηματικών μοντέλων που μπορούν να μη στηρίζονται σ’ αυτό. Η επιχειρηματική λογική λέει ψυχρά: “αξιοποιώ τις ικανότητες (ή το ψώνιο σου) και τον άπειρο απλήρωτο χρόνο που διαθέτεις, προσφέροντάς σου για αντίτιμο κύδος (kudos) και κάποιες (χαμηλότατες) απολαβές, αν και για όσο έχεις δυνάμεις να δημιουργείς προς την κατεύθυνση που επιθυμώ”. Ελπίζω να μην παρεξηγούμαι: είμαι χρήστης και δημιουργός λογισμικού ανοιχτού κώδικα, μου δίνει μεγάλη χαρά η δημιουργική δυνατότητα που παρέχει η ύπαρξη της κοινότητας αυτής, και οι ίδιοι οι άνθρωποι, αλλά η πραγματικότητα είναι αυτή, ας μη γελιόμαστε, κι ας μη γινόμαστε θύματα του ρομαντισμού μας. Και δεν νομίζω οτι είναι μια άδικη πραγματικότητα. Απέχει όμως πάρα πολύ από το να είναι εξουσία. Στην πραγματικότητα, δεν θα γίνει ποτέ.
Η Wikipedia, (η επιτυχία της και η χρησιμότητά της σαν πρώτη αναφορά, είναι αναμφισβήτητη), αποκλειστικά λόγω του τρόπου λειτουργίας της, δεν εξασφαλίζει τον βασικό σκοπό της: να παρέχει ακριβή, από άποψη περιεχομένου, γνώση. Η ακριβής γνώση προέρχεται κυρίως από την αναγνώριση του κύρους των πηγών της από ομότιμους γνώστες, και όχι από την επιμονή των συγγραφέων της στο σβήσε-γράψε.
Οι υπόλοιπες συμμετοχικές διαδικασίες που αναφέρονται στο άρθρο είναι όλες μικρής κλίμακας, και πουθενά δεν αφορούν το συνολικό πολιτικό σύστημα, και (το ζητούμενο) την πολιτική εξουσία. Αυτό φυσικά δεν ακυρώνει την αξία τους: συμφωνώ οτι η ανακάλυψη (ή επανα-ανακάλυψη) και η εφαρμογή συμμετοχικών διαδικασιών είναι εξαιρετικό εργαλείο για να επιτυγχάνεται το ορθότερο δυνατό κοινωνικό και πολιτικό αποτέλεσμα.
Ψάχνοντας για τις λέξεις ισονομία, ισηγορία, ισοπολιτεία, έπεσα πάνω σε ένα θαυμάσιο άρθρο : http://www.paroron.gr/article.asp?intID=144&intIDSub=34
Απαισιόδοξος; Όχι. Καλύτερα να γνωρίζει κανείς οτι τίποτα δεν έρχεται μόνο του και με τα λόγια, και οτι τίποτα δεν μένει για πάντα στη θέση του, παρά να ονειρεύεται χαρισμένα βασίλεια και να θυμάται παληές δόξες.
Και τί νομίζω οτι μπορεί να γίνει; συμμετοχικές διαδικασίες πολιτικής αυτοοργάνωσης (συμφωνώ με το άρθρο) με στόχο το τρίπτυχο ισονομία, ισηγορία, ισοπολιτεία που είναι πάντα επίκαιρο. Οι δυνάμεις της γνώσης μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτό το αυτοοργανωνόμενο πολιτικό σώμα εμπεριστατωμένες αναλύσεις και σύγχρονα τεχνικά εργαλεία πρακτικού ελέγχου της εξουσίας.
Και κυρίως, ελάχιστη πια ανοχή, κυρίως προς αυτούς που μας φορτώθηκαν εξαπατώντας μας οτι τάχα είναι “δικοί μας”.
Υ.Γ.: @Ασμοδαίο: ατυχώς οι NYTimes απαιτούν εγγραφή για την ανάγνωση του άρθρου που το δεσμό του παραθέτεις.
Μάλλον θα έγινε κάποιο λάθος. Δοκιμάστε τη διεύθυνση μέχρι και το html ή γκουγκλίστε “Karl’s New Manifesto” και θα το βρείτε.
Αγαπητέ ούτις,
1) δεν μιλώ για προλεταριάτο της γνώσης, αναπαράγω απλά το δόγμα της μεταβιομηχανικής εποχής ότι την εξουσία δεν κατέχουν πια αυτοί που κατέχουν τα μέσα παραγωγής αλλά αυτοί που έχουν πρόσβαση στην πληροφορία, τη γνώση. Είναι σε γενικές γραμμές παραδεκτό ότι ο νέος καπιταλισμός δεν στηρίζεται πια σε γραμμές παραγωγής αλλά σε παγκοσμιοποιημένες ροές κεφαλαίων και εκεί οι πληροφορίες είναι το άπαν. Ο χθεσινός βιομήχανος γίνεται παιχνιδάκι στα χέρια του χρηματιστή, για να το πω κάπως υπερβολικά μεν αλλά σχηματικά.
2) Επιμένω, ότι η κεντροαριστερά δεν ταυτίζεται με τους σημερινούς εκφραστές της (δεν ξέρω τι γινόταν σε άλλες εποχές), και αυτό ΕΙΝΑΙ το πρόβλημα κατά τη γνώμη μου.
Ασφαλώς ως ελληνική κεντροαριστερά δεν νοείται μόνο το ΠΑΣΟΚ. Ασφαλώς οι ηγεμονισμοί είναι απαράδεκτοι και ο διάλογος πρέπει να διεξάγεται με όρους ισοτιμίας, αρκεί ο καθένας να έχει συναίσθηση του τι κομίζει στο τραπέζι της συζήτησης από πλευράς κοινωνικής εκπροσώπησης. Βεβαίως το κοινό συμφέρον είναι ο στόχος και ναι, τώρα είναι ο κατάλληλος χρόνος.
3) Σε ποιές αναγνωρισμένες αξίες που δεν πρέπει να αντικατασταθούν αναφέρεστε; Ποιά αξία άραγε μπορεί να απειλείται από το συμμετοχικό μοντέλο; Διαφωνώ ότι τα παραδείγματα είναι πολύ λίγα, (ξέρετε αν περιμένουμε πρώτα να γίνουν mainstream και μετά να τα αποδεχτούμε, κάτι θα σημαίνει αυτό για την κρίση μας) είναι πάρα πολλά και θα μπορούσα να αναφέρω πολύ περισσότερα από όσα ανέφερα, το θέμα είναι ποιός ενδιαφέρεται. Αλλά και αυτός που δεν ενδιαφέρεται, έχει σημασία να μας πει ποιές διεξόδους ή εναλλακτικές έχει να προτείνει για την αντιμετώπιση των σύγχρονων πολιτικών αδιεξόδων (machine politics – οι ειδήσεις λένε σήμερα ότι oops, οι Άγγλοι έχασαν 25 εκατομμύρια φακέλλους πολιτών με προσωπικά δεδομένα – συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους κοκ).
Ποια επιχειρηματική λογική βλέπεις πίσω από το ανοιχτό λογισμικό; δεν καταλαβαίνω. Επίσης, το να συζητάμε για τα flaws της wikipedia, είναι μια συζήτηση, για τα flaws της encarta δεν θα μιλήσουμε; για τις δικές της πηγές;
Τελικά, μετά από όλα αυτά, καταλήγουμε να συμφωνούμε στην τελευταία παράγραφο κι αυτό το βρίσκω -αν και όχι απαραίτητο για το διάλογο- εντούτοις σπουδαίο!
@Ασμοδαίο : Εχεις δίκιο, δικό μου το λάθος, ήθελε cookies.
Ομως αναρωτιέμαι αν παρέπεμψες στο άρθρο με της NYTimes κάποια δόση ειρωνίας. Αντί του απλού γεγονότος ότι ή άρχουσα τάξη έχει τη δυνατότητα να στείλνει τα παιδιά της στα καλύτερα σχολεία, αντιστρέφει τη λογική λέγοντας οτι η τάξη των μορφωμένων καταληστεύει τα πλεονεκτήματα της σύγχρονης οικονομίας και άλλα γλαφυρά.
“The educated class reaps the benefits of the modern economy – seizing for itself most of the income gains of the past decades – and then ruthlessly exploits its position to ensure the continued dominance of its class.”
Mike, 🙂 δεν συμφωνούμε σε όλη την τελευταία παράγραφο. Στο υπόλοιπο άρθρο περι συμμετοχικών πολιτικών διαδικασιών, ναί. Δεν γνωρίζω να υπάρχει καλύτερη διέξοδος στα πολιτικά αδιέξοδα από την μαζική συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων αλλά ιδίως στον έλεγχο όπου και κρίνεται η ποιότητα και η αλήθεια των πράξεων. Απλώς προβληματίζομαι οταν μεγαλοποιούνται τα μεγέθη για να αποδειχθεί το ζητούμενο.
Οσον αφορά τη γνώση, υπάρχει σημαντική διαφορά μεταξύ γνωσης και πληροφορίας. Αναφέρομαι στη γνώση. Το 1982 σε έναν εντυπωσιακό για την εποχή (και τις τάσεις της) λόγο του προς το αμερικανικό έθνος, ο R.Reagan αναφέρθηκε στους κινδύνους που απορρέουν από την συγκέντρωση επιχειρηματικής εξουσίας σε ανθρώπους χωρίς ουσιαστική γνώση του αντικειμένου της επιχείρησης με μόνο τους προσόν τη κατοχή τίτλου MBA. Δεν θέλω να υποτιμήσω την αξία των χρηματοοικονομικών γνώσεων και εργαλείων, αλλά η παγκόσμια οικονομική μηχανή στηρίζεται σε αυτό που παράγεται, όχι στην υπόθεση του. Χωρίς προϊόν δεν υπάρχει χρηματιστήριο ούτε έχει νόημα το χρήμα. Οι γραμμές παραγωγής, είτε με ανθρώπους είτε με ρομπότ είναι πιό υπαρκτές παρά ποτέ άλλοτε. Το ότι δουλεύουμε μπροστά σε μια οθόνη, και το οτι στην αποβιομηχανοποιημένη πια Ελλάδα δεν βλέπουμε τις γραμμές παραγωγής, δεν σημαίνει οτι δεν ορίζουν το παρόν και το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας. Κοίτα κατα Ιαπωνία και Κορέα για να διαπιστώσεις του λόγου το ασφαλές.
Εν πάσει περιπτώσει, φοβάμαι οτι καταλήγω να φλυαρώ με μηδενικό περιεχόμενο. Η απόδειξη όλων των θεωριών γίνεται μόνον κατα πρόσωπο του πλήθους, όχι του πληκτρολογίου.
Για τα περί Wikipedia και OSS σε παραπέμπω σε μερικά άρθρα:
OSS (λίγο μεγάλο αλλά με πολύ ουσία αν σε ενδιαφέρει το αντικείμενο)
http://mitpress.mit.edu/catalog/item/default.asp?ttype=2&tid=11216
OSS Business Models:
http://www.linpro.no/no/content/download/646/4790/version/1/file/Analysis%20of%20Open%20Source%20Business%20Models.pdf
Wikipedia:
http://www.edge.org/documents/archive/edge183.html
Γραμμές παραγωγής ασφαλώς υπάρχουν και θα υπάρχουν για πολύ ακόμα. Αυτό όμως που είναι ριζικά διαφορετικό είναι πώς ήδη από το 1985 περίπου και για πρώτη φορά στην ιστορία του καπιταλισμού, το σημαντικότερο μέσο σύγχρονης παραγωγής είναι κτήμα και του τελευταίου προλετάριου: ο υπολογιστής. Αν το καλοσκεφτείτε αυτό, με αυστηρούς μαρξιστικούς όρους, το 1985 πέθανε ο καπιταλισμός! (ασφαλώς δεν είναι έτσι). Είναι σα να είχε στη διάθεσή του χυτήριο χάλυβα ο προλετάριος εργάτης του 1900.
Αν δείτε τη λίστα του Forbes με τους 100 πλουσιότερους, θα βρείτε πολλούς νεαρούς που εκτοξεύτηκαν εκεί φτιάχνοντας σε ένα κοινό PC, το Yahoo, το Google, το Skype, το Youtube κτλ.
Τα links για wikipedia, OSS ενδιαφέροντα. Γνώριζα ήδη αυτά τα επιχειρήματα (στο περίπου), αλλά και πάλι, αυτά δεν αναιρούν την αξία του εγχειρήματος.
Εν πάσει περιπτώσει, ας κρατήσουμε το συμμετοχικό παράδειγμα, που ολοένα επικοινωνείται και διερευνάται σε βάθος. Την ερχόμενη Δευτέρα το σπουδαίο αγγλικό think tank Demos, έχει την ακόλουθη εκδήλωση:
http://www.demos.co.uk/events/makingpublicservicespersonalhowfarcanindividualbudgetsgo
Μακάρι να μπορούσα να πάω. Θα περιμένω όμως το transcript.
Επειδή ο Ασμοδαίος είναι φίλος μου, ημουν βεβαία ότι αυτό το σημείο θα ανεδεικνυε. Επ αυτού λοιπόν θεωρώ ότι με τον τρόπο που διαχέεται η γνώση , αλλά και η πληροφορία είναι τόσο βιαστικός και τόσο πολυδαίδαλος , ώστε δεν αρκεί να μορφωθούν περισσότεροι άνθρωποι ώστε να γίνουν κατανοητές έννοιες κλπ κλπ.
Με απασχολεί το θέμα ως παρα πολύ, ακριβώς γιατί εχω την αίσθηση ότι όλη αυτή η υπερπληροφόρηση που δεν εχει εξιδείκευση, δεν εχει αιτιολογία, δεν έχει συνέχεια αποσκοπεί ( συνομωτώ τωρα και μπορείς να με πνίξεις) στο να μην γίνεται πραγματικό κτήμα των πολλών. Γιατί, για τους λίγους δεν υπάρχει θέμα.Θα βάλουν το κεφάλι κάτω και τα εμπεδωσουν αυτά που θελουν,αποκτώνοντας φυσικά και το κρίτηριο για να κρίνουν.
Οι νεες αξίες παραμένουν ζητούμενο. Αλλά να δούμε ποιός θα τις διαμορφώσει. Ποιος θα φτιάξει το αρχικό περιβλημα για να αρχίσουμε να σφηνώνουμε καινουργια παζλ εντός του.
χαιρετω
ριτς