MyStigma

1. Αρχική
2. Πολιτική
3. Υγεία
4. Πολιτισμός
5. Πόλη
6. About
7. Επικοινωνία

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι διερχόμαστε μια περίοδο κρίσης. Που μπορεί μεν να είναι οικονομική, αλλά αποκαλύπτει – αν δεν ενισχύει κιόλας – τις κοινωνικές και πολιτικές αγκυλώσεις που έχουμε συσσωρεύσει στην πορεία μας ως κοινωνία. Νομίζω μάλιστα, πως αν δεν αντιμετωπίσουμε ακριβώς αυτές τις τελευταίες, δεν θα υπάρξει εύκολη διέξοδος από την οικονομική κρίση. Κι αυτό γιατί στη χώρα μας, δεν είναι η συμπεριφορά του τραπεζικού μας συστήματος που έφερε την κρίση, οι τράπεζές μας είναι υγιέστερες παρά ποτέ, αλλά είναι η αλληλεπίδραση κοινωνίας-κράτους που μας συντηρεί στην κρίση. Με άλλα λόγια, μπορεί η κρίση να εισήχθη στην Ελλάδα, αλλά έκτοτε συντηρείται και επαυξάνεται από το γεγονός ότι η σχέση κράτους-κοινωνίας είναι μια σχέση ξεκάθαρα πελατειακή.

Δυστυχώς, το ελληνικό κράτος δομήθηκε εξαρχής ως πελατειακό. Ήδη από την πρώτη στιγμή της ιδρύσεώς του, ο εισαγόμενος βασιλιάς και η αυλή του είχε ανάγκη διαμεσολαβητών για να επικοινωνήσει με το λαό και αντίστροφα. Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής έκτοτε, ο αγρότης του μικρού κλήρου που συνιστούσε την κυριότερη μονάδα της εθνικής οικονομίας, είχε ανάγκη τον μεσάζοντα για να οδηγήσει το προϊόν του στην αγορά. Αλλά και στα νεότερα χρόνια, με τη γιγάντωση του μεταπολεμικού δημόσιου τομέα, η πολιτική διαμεσολάβηση για την εξασφάλιση μιας θέσης στο τραίνο της ασφάλειας, ήταν εκ των ων ουκ άνευ. Ακόμα και η ισχνή βιομηχανία μας είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό της διαμεσολαβητικά κρατικοδίαιτη. Από όποια σκοπιά και αν το εξετάσει κανείς, η ιστορία του νεοελληνικού κράτους είναι μια ιστορία διαμεσολάβησης.

Αδυναμία; Βολή; Τακτική; Πείτε το όπως θέλετε. Η αποτυχία του κράτους να συνομιλήσει απευθείας με τον πολίτη, ακόμα και να βρεθεί σε εγγύτητα με αυτόν αφού η παρουσία διαμεσολαβητών αύξανε πάντοτε την απόσταση, ευθύνεται για τη μύχια εχθρότητα που τρέφουν όλοι οι έλληνες προς το κράτος. Γι αυτό και είναι δύσκολο το κράτος να ποντάρει στη συνεργασία των πολιτών για να εξέλθει της κρίσης (το έχουν καταλάβει αυτό στο υπουργείο εθνικής οικονομίας όταν ζητούν από τους πολίτες να μαζεύουν αποδείξεις;). Δεν μπορείς να ζητάς υπευθυνότητα, αξιοπρέπεια και πειθαρχία όταν αυτό στο οποίο έχεις διαπρέψει είναι η κατασκευή εξαιρέσεων, ‘παραθύρων’ κάθε είδους και αναπαραγωγής των πελατειακών σχέσεων.

Ίσως, από μια άποψη, η κρίση αυτή να ήταν απαραίτητη καθώς τίποτα μέχρι τώρα δεν φαινόταν ικανό να μας βγάλει από το νιρβάνα της ασυδοσίας μας. Αλλά εάν πιστέψουμε πως μπορούμε να εξέλθουμε της δεινής θέσης στην οποία βρισκόμαστε, χωρίς την ενεργό συναίνεση των πολιτών, φοβάμαι πως θ’ ανακαλύψουμε και άλλον, βαθύτερο πάτο στο βαρέλι.

Πώς όμως θα γίνει αυτό; Μα, ξανα-ανακαλύπτοντας τον πολίτη και τις ανάγκες του. Γράφοντας νέα, πρωτότυπα κεφάλαια στα πολιτικά εγχειρίδια, καθώς καμία από τις παλιές συνταγές δεν αποτελεί υλικό για το μέλλον. Πρωτίστως, εφευρίσκοντας εργαλεία πολιτικής τεχνολογίας για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Η ιδιαιτερότητα της εποχής, επιβάλλει όμως έναν επιπλέον όρο: το κύμα των μεταρρυθμίσεων για την επαναφορά του πολίτη στο προσκήνιο της πολιτικής, χωρίς μεσάζοντες και διαμεσολαβητές, οφείλει ειδικά τώρα στην αρχή, να είναι μηδενικού κόστους! Για να αποδείξει το κράτος ότι έχει την ευφυία και τη θέληση να καινοτομήσει υπέρ του πολίτη χωρίς απαραίτητα να τον αφαιμάξει. Χρειάζονται άραγε κεφάλαια για να επανέλθουν στις τάξεις οι υπεραρκετοί διορισθέντες εκπαιδευτικοί που είναι αποσπασμένοι σε άλλες υπηρεσίες; Χρειάζονται άραγε κεφάλαια για να αναζητούν οι υπηρεσίες μόνες τους τα απαραίτητα πιστοποιητικά και όχι να ζητούν από τον πολίτη να τα παίρνει από τη μία δημόσια υπηρεσία για να τα δίνει στην άλλη, παίζοντας το ρόλο του κλητήρα;

Δεν ζηλεύω την κυβέρνηση για το βάρος των πραγμάτων που επωμίστηκε. Και είναι ακριβώς λόγω αυτού του πρωτοφανούς βάρους που πρέπει ν’ αφουγκραστεί καλύτερα τον πολίτη. Και σ’ αυτό το έργο δεν υπάρχουνε γιορτές και σχόλες. Αλίμονο αν περιμένουμε την πρωτοχρονιά!

Καλή χρονιά!

Απλά πράγματα, θα πει κανείς. Ναι, αλλά από την άγνοια των απλών και των αυτονόητων πάσχουμε.

Objectives for introductory training program in anti-corruption and health

1. Define corruption.
2. Identify the types of corrupt activities that occur in the health sector, and their scope and seriousness.
3. Explain why corruption occurs, applying principles of economics, governance, and crime prevention to understand the issues involved.
4. Assess risks and vulnerabilities which make corruption more likely in certain settings.
5. Identify the consequences which can result from corruption.
6. Discuss cultural differences in defining morality and corruption, including the blurred line between corruption and trading favors, giving gifts, using contacts, etc.
7. Describe the core elements of corruption prevention and control programs.
8. Given a particular country situation or program, explain how corruption can be reduced in drug supply, financial systems, and delivery of health services.
9. Become an effective advocate for anti-corruption strategies and reforms to promote accountability and transparency in health programs.

Ο αλγόριθμος αντιγράφηκε από το “Approaches to teaching and learning about corruption in the health sector” του Anti-corruption Resource Center, της σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, που δημοσιεύτηκε Δεκέμβριο του 2009.

Αν ακολουθήσετε τον παρακάτω σύνδεσμο, θα δείτε ένα πολύ καλό -κατά τη γνώμη μου- ντοκυμαντέρ της ΕΡΤ με τίτλο “Βυζαντινά Χριστούγεννα”. Το αλίευσα από το ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ και το καταθέτω αντί ευχών.

http://www.ert-archives.gr/V2/public/p02-view.aspx?titleid=7507&action=mView&mst=00:00:00:00

Η έννοια του ‘ιατρικού τουρισμού’ ή ‘τουρισμού υγείας’, αντιστοιχεί σε οργανωμένο από μεσάζοντες τουρισμό για την εξυπηρέτηση αναγκών της υγείας. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινοφανές. Ήδη στην αρχαία Ελλάδα, κόσμος συνέρρεε στα γνωστά Ασκληπιεία της Επιδαύρου, της Περγάμου, της Κω, της Γορτυνίας και αλλού, αναζητώντας ανακούφιση και θεραπεία. Τα τελευταία όμως χρόνια, διευκολυνόμενο από την παγκοσμιοποίηση, τις μεγάλες διαφορές στο κόστος των ιατρικών πράξεων ανά περιοχή, τις ουρές αναμονής σε κάποιες χώρες αλλά και τις λαβυρινθώδεις νομικές διατάξεις, γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη.

Ο όρος ‘αναπαραγωγικός τουρισμός’ ερμηνεύει το υποσύνολο εκείνο του ιατρικού τουρισμού που απευθύνεται στην εκπλήρωση της γονιμοποίησης με ιατρική υποβοήθηση (δηλαδή με τεχνητές μεθόδους), σε χώρα άλλη από εκείνη της καταγωγής των πιθανών γονέων. Οι λόγοι για τους οποίους μπορεί ένα ζευγάρι ή και ένα μεμονωμένο άτομο, να αναζητήσει υπηρεσίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι κυρίως οι κάτωθι:

1)      Νομικοί. Μπορεί δηλαδή η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είτε να απαγορεύεται είτε, συνηθέστερα, να περιορίζεται δραστικά από το δίκαιο μιας χώρας και έτσι να αναζητείται η λήψη αυτών των υπηρεσιών στο εξωτερικό.

2)      Οικονομικοί. Οι ίδιες ή παρόμοιες υπηρεσίες να προσφέρονται σε άλλη χώρα, σε τιμές πολύ μικρότερες της χώρας προέλευσης. Π.χ., κάθε κύκλος εξωσωματικής γονιμοποίησης κοστίζει στη χώρα μας περίπου 3.500 ευρώ. Η αντίστοιχη διαδικασία στις ΗΠΑ ξεκινά από  10.000 δολάρια και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες κυμαίνεται γύρω στις 6.000 ευρώ.

3)      Θρησκευτικοί. Ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, οι φραγμοί που επιβάλλονται από την εκκλησία, μπορεί να είναι απαγορευτικοί.

4)      Τεχνικοί-Τεχνολογικοί. Το ταξίδι στο εξωτερικό γίνεται με την προσδοκία πως στη χώρα υποδοχής το ζευγάρι θα τύχει ανώτερης ποιότητας φροντίδας, ή θα του εφαρμοστεί πρωτοποριακή μέθοδος, όχι ακόμη διαθέσιμη ή εγκεκριμένη στη χώρα προέλευσης. Σημαντικό ρόλο εδώ μπορεί να παίξει η ύπαρξη πιστοποίησης ή όχι της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) από εθνικό ή ακόμα καλύτερα, υπερεθνικό οργανισμό πιστοποίησης. Παραδείγματα τέτοιων οργανισμών είναι The Society for International Healthcare Accreditation (SOFIHA), o Healthcare Tourism International, η Trent International Accreditation Scheme κοκ.

5)      Πρακτικοί. Κάποτε, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες αλλά και οι ουρές αναμονής για τη λήψη υπηρεσιών στη χώρα προέλευσης, προσανατολίζει τα ζευγάρια σε πιό οργανωμένες και διαθέσιμες υπηρεσίες στο εξωτερικό.

Στη χώρα μας, τα ζητήματα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ρυθμίζονται από το νόμο 3305 του 2005 που ακολούθησε τον προγενέστερο 3089 του 2002.

Η νομοθεσία αυτή θεωρείται προοδευτική ιδίως σε σύγκριση με αντίστοιχα νομοθετήματα που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επιτρέπει, π.χ., την προεμφυτευτική διάγνωση, διαδικασία με την οποία ελέγχονται τα έμβρυα για τυχόν κληρονομικά νοσήματα πριν αυτά επιχειρηθεί να εμφυτευθούν στη μήτρα,  η οποία είναι απαγορευμένη στις περισσότερες καθολικές χώρες της Ευρώπης. Επιτρέπει επίσης τη συντήρηση εμβρύων στην κατάψυξη, την παρένθετη μητρότητα -όταν δηλαδή μια άλλη γυναίκα κυοφορεί για λογαριασμό της μητέρας του παιδιού- και κυρίως επιτρέπει τη δωρεά ωαρίων. Αυτό, σε συνδυασμό με το χαμηλό κόστος και τα αποδεκτά επίπεδα επιτυχίας, έχει οδηγήσει σε μια κάποια ανάπτυξη του αναπαραγωγικού τουρισμού στη χώρα μας. Πράγματι, αρκετά κέντρα στη χώρα μας επιτυγχάνουν ποσοστά κυοφορίας γύρω στο 30% ανά κύκλο προσπάθειας, ποσοστό που βρίσκεται σε συμφωνία με τα διεθνώς παραδεδεγμένα και το οποίο οδηγεί σε πιθανότητα κυοφορίας περίπου 80% μετά από πέντε κύκλους προσπαθειών. Αυτό θεωρείται σπουδαία επιτυχία αν σκεφτεί κανείς πως ένα φυσιολογικό ζευγάρι που προσπαθεί μόνο του να αποκτήσει παιδί, έχει κάθε μήνα και με την προϋπόθεση των ελεύθερων επαφών, πιθανότητα κυοφορίας περί το 20-25%. Στη χώρα μας, παρά την έλλειψη σχετικών στατιστικών, πιστεύεται πως με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, γεννιούνται κάθε χρόνο με ΙΥΑ, περίπου 4.000 παιδιά.

Οι διαφορές ανάμεσα στην ελληνική νομοθεσία και αυτή άλλων χωρών, είναι σημαντική. Ακόμα και μέσα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχουν σημαντικές διαφορές.

Η περίπτωση της Ιταλίας.

Ο ιταλικός νόμος θεωρείται ο πιό αυστηρός στην Ευρώπη, γεγονός που μάλλον οφείλεται στην ισχυρή επίδραση του καθολικισμού. Ο νόμος αυτός απαγορεύει την έρευνα στα ανθρώπινα έμβρυα καθώς και την κρυοσυντήρηση εμβρύου, την δωρεά γαμετών, την δανεική μήτρα και την θεραπεία γονιμότητας σε ανύπανδρες γυναίκες  ή σε ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Περιορίζει επίσης τον αριθμό των ωαρίων, που θα γονιμοποιηθούν, σε τρία την κάθε φορά και ορίζει ότι όσα ωάρια γονιμοποιηθούν πρέπει να μεταφερθούν στη μήτρα ταυτόχρονα. Επιπλέον,  απαγορεύει τον προεμφυτευτικό έλεγχο χωρίς καμία εξαίρεση.

Πρόσφατα, μια μελέτη που ανακοινώθηκε από την ίδια την υπουργό υγείας κα Livia Turco, παρουσιάζει τις επιπτώσεις της εφαρμογής του νόμου. Συγκεκριμένα, η μελέτη εμφανίζει ως αποτελεσματα του νέου νόμου τη μείωση του βαθμού επιτυχίας των διαδικασιών και την αύξηση των πολλαπλών κυήσεων. Το χρονικό διάστημα έως το 2005, μετά την εισαγωγή της νέας νομοθεσίας, τα κέντρα που προσφέρουν υποβοηθούμενη αναπαραγωγή παρουσιάζουν πτώση 14,5% στον αριθμό κυήσεων ανά 100 ωάρια που εξάγονται. Πτώση επίσης εμφανίζεται στην μεταφορά εμβρύων από 27,6% το 2003 σε 24,5% το 2005. Το ποσοστό κυοφορίας περισσότερων του ενός εμβρύων αυξήθηκε από 22,7% σε 24,3% λόγω της δεσμευτικής πρακτικής εμφυτεύσεως και των τριών γονιμοποιημένων ωαρίων.

Ένα από τα αποτελέσματα της αυστηρής νομοθεσίας είναι η εξώθηση των ζευγαριών στο εξωτερικό προς υποβοήθηση αναπαραγωγής ή προεμφυτευτικό ελέγχο, αριθμός που εκτιμάται ότι τετραπλασιάστηκε το 2006, με δημοφιλέστερο προορισμό την Ισπανία.  Όλες οι προσπάθειες στα ιταλικά δικαστήρια για άρση της απαγόρευσης προεμφυτευτικού ελέγχου έχουν έως τώρα αποτύχει. Πρόσφατα απορρίφθηκε αίτημα ζευγαριού για προεμφυτευτική διάγνωση, το οποίο έφερε υψηλό κίνδυνο γέννησης παιδιού με μεσογειακή αναιμία. Μάλιστα, η γυναίκα είχε υποστεί ήδη δύο αμβλώσεις ενωρίτερα στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Το ζευγάρι υποστήριξε ότι ο αποκλεισμός προεμφυτευτικής διάγνωσης εξέθετε την υγεία της γυναίκας σε κίνδυνο αφενός λόγω του ψυχικού στρες και αφετέρου λόγω της πιθανής άμβλωσης. Το επιχείρημα αυτό δεν είναι ασήμαντο, δεδομένου ότι η υπογονιμότητα  είναι μια εξαιρετικά ψυχοπιεστική εμπειρία.  Συγχρόνως, αφού η κυρίαρχη άποψη είναι ότι η αναπαραγωγή συνιστά σημαντικό στόχο στη ζωή των ανθρώπων, εκείνοι που δε μπορούν να αναπαραχθούν αντιμετωπίζονται ως εάν να μην ακολουθούν τη φυσιολογική πορεία της ζωής.  Ακόμη, μιας και η γονεϊκότητα θεωρείται κεντρικός ρόλος στη ζωή των ανθρώπων και κυρίως των γυναικών, όσοι δεν τον εκπληρώνουν θεωρούνται ότι αποκλίνουν από μία ‘φυσιολογική’ πορεία.  Συνεπώς, τουλάχιστον κατά ένα μέρος, η υπογονιμότητα βιώνεται ως πρόβλημα επειδή η κοινωνία την αντιμετωπίζει ως τέτοιο.  Άλλωστε, όπως έχει υποστηρίξει η Susan Sontag, κάθε μορφή κοινωνικής απόκλισης μπορεί να θεωρηθεί ως ασθένεια.

Η περίπτωση της Γαλλίας.

Με τον τελευταίο νόμο για την ΙΥΑ, το γαλλικό κοινοβούλιο εισήγαγε μια σειρά από βελτιώσεις στο προηγούμενο καθεστώς. Βασικές καινοτομίες του νόμου είναι ότι επιτρέπει πλέον την έρευνα σε υπεράριθμα έμβρυα (ουσιαστικά, έρευνα σε βλαστοκύτταρα), έστω για περιορισμένο χρονικό διάστημα (5 έτη), ότι επιτρέπει την επιλογή γενετικά «συμβατού» εμβρύου για τη θεραπεία προσώπου που πάσχει από σοβαρή γενετική ασθένεια και μπορεί να θεραπευθεί με τη λήψη κατάλληλου μοσχεύματος και ότι ιδρύει ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή για τη βιοϊατρική (ανάλογη της βρετανικής HFEA). Σύμφωνα με τον νέο νόμο, εξ άλλου, η εν λόγω αρχή είναι αρμόδια να πληροφορεί τους συγγενείς προσώπου με γενετική προδιάθεση για ασθένεια, η οποία μπορεί να διαπιστωθεί και στους ίδιους. Ο γιατρός που διαπιστώνει την προδιάθεση ενημερώνει σχετικά την αρχή (η οποία τηρεί απόρρητα τα στοιχεία του), αν αρνηθεί να το πράξει το ίδιο το πρόσωπο. Η ρύθμιση αυτή συμβιβάζει το ιατρικό απόρρητο με την υποχρέωση προστασίας της υγείας των τρίτων.

Ο νέος νόμος δεν επιτρέπει, πάντως την αναπαραγωγή post mortem, ενώ περιορίζει την προσφυγή σε ΙΥΑ, μόνον σε όσους μπορούν να αποδείξουν τουλάχιστον δύο χρόνια έγγαμης ζωής. Απαγορεύει επίσης την κλωνοποίηση (χωρίς διάκριση μεταξύ «αναπαραγωγικής» και «θεραπευτικής»), χαρακτηρίζοντάς την «έγκλημα κατά του ανθρώπινου είδους» και προβλέποντας αυστηρότατες ποινές.

Δεν επιτρέπει επίσης την παρένθετη μητρότητα. Αυτό με τη σειρά του ωθεί ζευγάρια στον αναπαραγωγικό τουρισμό. Διάσημη είναι η περίπτωση ζεύγους που λόγω αγενεσίας της μήτρας της γυναίκας, προσέφυγε στο San Diego των ΗΠΑ, όπου με τη βοήθεια παρένθετης μητέρας απέκτησε δύο δίδυμα κοριτσάκια. Χρειάστηκαν επτά χρόνια δικαστικών αγώνων για να δεχθούν τα γαλλικά δικαστήρια να αναγνωρίσουν τα παιδιά ως φυσικά και όχι αντικείμενα υιοθεσίας.

Η προβολή στο εγγύς μέλλον.

Με τόσες θεμελιώδεις διαφορές ανάμεσα στα νομοθετήματα της κάθε χώρας-μέλους της ΕΕ, είναι απορίας άξιον αν μπορεί ποτέ να υπάρξει εναρμόνιση του θεσμικού πλαισίου. Τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον κάτι τέτοιο θεωρείται απίθανο.

Επιπρόσθετα, προκειμένου να προστατευθούν τα συμφέροντα της υγείας των πολιτών της ΕΕ, είναι πολύ σημαντικό να θεσπιστούν ποιοτικά στάνταρντς στις εφαρμοζόμενες μεθόδους.

Για το σκοπό αυτό, ο νόμος του 2005, προέβλεψε τη σύσταση και την ανεξάρτητη λειτουργία Εθνικής Αρχής για την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή. Δημιουργήθηκε λοιπόν, βάσει του άρθρου 19 του ν. 3305/2005 η Εθνική Αρχή ΙΥΑ, με ευρύτατες αρμοδιότητες, αποφασιστικές, εποπτικές, γνωμοδοτικές και ελεγκτικές. Βασικό έργο της είναι η διαρκής εποπτεία και ο έλεγχος των ΜΙΥΑ και των Τραπεζών Κρυοσυντήρησης, η χορήγηση άδειας για να προχωρήσουν ορισμένες διαδικασίες, η τήρηση απόρρητων αρχείων και μητρώων για τις ΜΙΥΑ και τις εφαρμοζόμενες μεθόδους και φυσικά η επιβολή διοικητικών κυρώσεων (επί πλέον από τις ποινικές κυρώσεις) για τις παραβάσεις των όρων των δύο νόμων. Παρά ταύτα, ο έλεγχος και η εποπτεία του χώρου παραμένουν προβληματικοί λόγω της έλλειψης υποδομών και προσωπικού από τα οποία πάσχει η πλήρης ανάπτυξη της Αρχής.

Σε σημερινό (09/12/2009) άρθρο στο ΒΗΜΑ με τίτλο “Ξοδεύουμε το ΑΕΠ στην αγορά φαρμάκων” αναφέρεται πως όπως επισημαίνεται σε πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ “… ξεχασμένη υπόθεση θεωρείται ο ιατρικός τουρισμός, καθώς η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη θέση από το τέλος με τζίρο μόλις 12 εκατ. ευρώ, ενώ οι συγκεκριμένες εισροές βαίνουν μειούμενες 4% κατ΄ έτος.” Δυστυχώς, για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πως ως χώρα δεν γνωρίζουμε και δεν εκμεταλλευόμαστε ούτε τα πλεονεκτήματά μας. Η ανάπτυξη του αναπαραγωγικού τουρισμού είναι μια εύκολη υπόθεση για τη χώρα μας χάρις στο εξαιρετικό επίπεδο των υποδομών (κλινικών και εργαστηρίων) και το νομικό πλαίσιο. Οργάνωση και προώθηση απαιτείται και είναι κρίμα να αποτύχουμε και σε αυτό το πεδίο.

Η παραπάνω υδατογραφία είναι μια από τις 27 παρόμοιες που ο Joseph Mallord William Turner ζωγράφισε για τις ανάγκες εικονογράφησης του βιβλίου “Landscape Illustration of the Bible” που εκδόθηκε μεταξύ 1834 και 1836. Κάποτε, βλέπετε, η Κόρινθος ήταν ένα σημαντικό βιβλικό τοπίο, άξιο να συμπεριληφθεί σε μια εικονογραφημένη έκδοση της Βίβλου.

Ελπίζω αύριο-μεθαύριο να έχω κάτι παραπάνω να πω για τον συγκεκριμένο πίνακα!

Update, 10/09/2009. Χαίρομαι πολύ που έχω τελικά να πω αυτό το κάτι παραπάνω. Ο πίνακας αυτός του μεγάλου δασκάλου Turner, πωλήθηκε χθές, 09/12/2009, σε δημοπρασία του οίκου Christie’s στο Λονδίνο και από εδώ και στο εξής θα κοσμεί την -ήδη πλούσια- συλλογή του εκλεκτού συμπολίτη μας και λάτρη των εικαστικών τεχνών, Χρήστου Λαρσινού. Εύγε Χρήστο για το σπάνιο απόκτημα!